Ushbu diplom ishi «Neft va gaz konlarini ishga tushirish va ulardan foydalanish» yo'nalishi bo'yicha bakalavr darajasini olish uchun "Трап-сепараторларда ажралган газ холатидаги фракцияларни конденсациялаш" mavzusiga bag'ishlangan. Unda gazni ajratish, kondensatsiya qilish, rektifikatsiya qilish va absorpsiya jarayonlari, shuningdek, ularning texnologik xususiyatlari va xavfsizlik talablari batafsil yoritilgan.
Ushbu matnda paxta tozalash korxonalarida paxta xomashyosini tozalash vaqtidagi muammolar va ularni hal qilish yo'llari haqida ma'lumot berilgan. Aniqrog'i, paxta tarkibidagi og'ir aralashmalarni ajratib olishning ahamiyati, mavjud tosh tutgich qurilmalarining kamchiliklari va taklif etilayotgan yangi qurilmaning afzalliklari batafsil bayon etilgan. Yangi qurilma avtomatik ravishda ishlashi, og'ir aralashmalarni tashqariga chiqarib yuborishi va paxtaga shikast yetkazmasligi bilan ajralib turadi. Matnda qurilmaning tuzilishi, ishlash prinsipi va foydalanilgan qismlari ham keltirilgan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi neft va gaz sanoatida qo'llaniladigan gorizontal separatorlarning konstruktiv jihatlari va ularni takomillashtirish yo'nalishlariga bag'ishlangan. Ishda gorizontal separatorlarning ishlash prinsiplari, ularning turli konstruktiv elementlari, materiallari va ularga qo'yiladigan talablar, shuningdek, ulardan foydalanish jarayonidagi xavfsizlik choralari batafsil yoritilgan. Muallif zamonaviy texnologiyalarni hisobga olgan holda, ushbu qurilmalarning samaradorligini oshirish bo'yicha ham takliflar beradi. Kitobda neft va gazni ajratish jarayonlarining nazariy asoslari, ishlatiladigan uskunalar va ularning texnik tavsifnomalari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, ishda texnika xavfsizligi va mehnatni muhofaza qilish qoidalari ham e'tibordan chetda qoldirilmagan.
Ushbu kitob neft va gazni qayta ishlash sanoatida separtorlarning ishlashini maqbullashtirishga bag'ishlangan. Unda, tabiiy gazni tayyorlash, texnologik jarayonlar, xavfsizlik masalalari va qo'llaniladigan uskunalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu diplom loyihasi O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi Namangan muhandislik-texnologiya instituti «Muhandislik-texnologiya» fakulteti «Texnologik mashina va jihozlar» kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Loyiha Abdusamatova Zaxro Nurmaxamat qizining «Paxtani havo yordamida tashish jarayonida paxta harakatini modellashtirish» mavzusidagi tadqiqotini o'z ichiga oladi. Diplom loyihasi paxta tozalash jarayonida havoni boshqarish, shuningdek, havo yordamida tashish tizimini takomillashtirish masalalarini o'rganadi. Ushbu ishda paxtaning separator orqali harakatini modellashtirish va undagi nosozliklarni aniqlashga qaratilgan tadqiqotlar keltirilgan.
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida doktorlik (PhD) dissertatsiyasi bo'lib, unda paxta tozalash jarayonida qoziqli baraban konstruksiyasini takomillashtirish va parametrlarni asoslash masalasi ko'rib chiqilgan. Tadqiqotda paxtani mayda iflosliklardan tozalash samaradorligini oshirish uchun separator-tozalagichning qoziqli barabanlarining konstruktiv parametrlarini asoslash maqsad qilib qo'yilgan. Tadqiqot davomida texnik va texnologik jihatdan uskunalar tahlil qilingan, mavjud kamchiliklar aniqlanib, ularni bartaraf etish bo'yicha ilmiy-amaliy yechimlar taklif etilgan. Tadqiqot natijasida ishlab chiqilgan uskunalar sinovdan o'tkazilib, uning samaradorligi amaldagi uskunalarga nisbatan yuqori ekanligi tasdiqlangan. Shuningdek, tadqiqot natijasida tola sifatini yaxshilash va ishlab chiqarish tannarxini kamaytirish orqali iqtisodiy samaradorlikka erishilgan.
Ushbu kitob biotexnologik jarayonlarda qo'llaniladigan gaz-suyuqlik sistemalarini ajratish usullari va ularning qurilmalari, xususan, separatorlar haqida ma'lumot beradi. Kitobda separatorlarning turlari, ularning ishlash prinsiplari, konstruksiyalari va ularni biotexnologik jarayonlarda qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Shuningdek, ko'pikni yo'qotish usullari va ko'pik o'chirgichlar haqida ham ma'lumotlar keltirilgan. Kitob so'ngida foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati berilgan.
Ushbu kitob tabiiy gazni tayyorlash, tozalash va utilizatsiya qilishning texnologik jarayonlariga bag'ishlangan. Unda gazni qazib olishdan to iste'molchiga yetkazishgacha bo'lgan bosqichlar, shu jumladan gaz tarkibidagi zararli birikmalarni ajratib olish usullari, gazni quritish texnologiyalari va past bosimli konlardagi gazlarni utilizatsiya qilish masalalari ko'rib chiqilgan. Kitob davomida sanoat qurilmalari misollarida texnologik sxemalar va jarayonlarning tavsiflari keltirilgan.
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan tasdiqlangan doktorlik dissertatsiyasi asosida tayyorlangan. Tadqiqotda markazdan qochma havo separatorlaridagi ko'p fazali jarayonlarni ko'p fazali muhitlar nazariyasi asosida modellashtirish masalasi ko'rib chiqiladi. Muallif yangi turbulens modellarini qo'llash orqali separator samaradorligini oshirish usullarini taklif qiladi va amaliy natijalar bilan tasdiqlaydi. Tadqiqotda chekli ayirma usuli va SIMPLE metodidan foydalanilgan holda turbulens jarayonlarining matematik modellashtirilishi natijalari keltirilgan.
Ushbu kitob asosan sanoat korxonalarida texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish masalalariga bag'ishlangan. Unda gazni separatsiya qilish uzellarini avtomatlashtirish, rostlash qonunlarini tanlash, o'lchanadigan va boshqariladigan o'zgaruvchilar hamda ularning me'yoriy qiymatlari kabi muhim jihatlar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, kitobda separtor qurilmasining tuzilishi, ishlash prinsipi va texnik tavsiflari ham batafsil yoritilgan. Kitob oxirida mavzuga oid adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.