🔍

Hasanxoja Nisoriy tazkirasida ikki sulolaga mansub ijodkorlar talqini

Ushbu dissertatsiya Hasanxoja Nisoriyning “Muzakkiri ahbob” asari asosida boburiy va shayboniy sulolalariga mansub shoirlarning she'riyati va shaxsiyatini sulolaviy tarzda tadqiq etishga bagʻishlangan. Tadqiqotda, shuningdek, Mavlono Kalon Ziyoratgohiy kabi tarixiy shaxslarning ijodi va hayoti ham oʻrganiladi. Tadqiqotning ilmiy yangiligi shundaki, avtor Hasanxoja Nisoriyning “Muzakkiri ahbob” asarini sulolaviy asosda tahlil qilib, mumtoz adabiyot tarixini yangicha nazar bilan oʻrganishga hissa qoʻshgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 70.7%

Dyuymchaxon

Ertakda farzand orzu qilgan ayol, sehrgar kampir bergan arpa donidan o'sib chiqqan gul ichidan bir dyuym keladigan qizaloq topadi. Ayol unga Dyuymchaxon deb ism qo'yadi. Dyuymchaxon baqaning o'g'liga xotin bo'lishdan qutulib, baliqlar, kapalak va may qo'ng'izi yordamida qochadi. Kuzda dala sichqonining uyiga panoh topib, ko'rsichqonning xotini bo'lishdan yana qochadi. Bahorda qaldirg'ochga yordam berib, uning yelkasida issiq o'lkalarga uchadi va elflar qiroliga turmushga chiqib Mayya nomini oladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 69.1%

Rustamxon

Kitobda Oqtosh viloyatida Sultonxon ismli hukmdorning farzandsizligi sababli taxtni topshirish va Qurudim mamlakatiga safar qilishi, bu orada Huroyim ismli xotinining homilador boʻlib oʻgʻil tugʻishi, Sultonxonning tushida oʻgʻlining tirik qolishi uchun 14 yilga safarga ketishi aytiladi. Huroyim Oqtoshga hukmdor bo'ladi. Sultonxon uzoq safardan soʻng yurtiga qaytib keladi. Unda kampir qiyofasidagi ayyor dushman Huroyimga tuhmat qiladi. Sultonxon oʻgʻli Rustamni Huroyimga qarshi jang qilishga yuboradi va Huroyim Mansur doriga osiladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 68.8%

Эрали ва Шерали

Kitobda Erаli vа Sherаli ismli ikki аkа-ukаning tаqdiri hikoya qilinadi. Ulаrning otаsi Bulgor shahrining hukmdori bo’lib, farzandsiz edi. Farzand ko’rish uchun ko’p хаrаkаt qiladi, shuningdek, shayx vа аvliyolаrgа murojааt qiladi. Qоrахоn Оppоqxojаgа bоrib, u yerdаn ikki оlmа оlаdi vа ulаrning ikki о’gil ko’rishi хаqidа bаshоrаt оlаdi. Ulаrning o’sishi, o’qishi vа kеyinchаlik o’zlаri хаm hukmdor bo’lishi хаqidа hikoyа qilinаdi. Shuningdek, kitobdа vаqt o’tishi bilаn nizo vа аjrаlishlаr хаm kеltirilgаn.

🔑 Kalit soʻz🎯 68.8%