Bu bitiruv malakaviy ish O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi Navoiy Davlat pedagogika instituti Fizika-matematika fakulteti “Informatika va axborot texnologiyalari” kafedrasi talabasi Arabova Shohida tomonidan yozilgan bo'lib, Odil Yoqubovning “Adolat manzili” romanidagi obraz yaratish mahoratini tahlil qilishga bag'ishlangan.
Bitiruv malakaviy ishi Odil Yoqubovning o'zbek adabiyotida tutgan o'rni va uning asarlarini umumta'lim maktablarida o'rgatish usullarini o'rganishga bag'ishlangan. Ish Alisher Navoiy nomidagi Urganch davlat universitetining filologiya fakulteti o'zbek filologiyasi yo'nalishi talabasi Masharipova Fazilat tomonidan yozilgan.
Bu kitob O‘zbekiston adabiyotshunosligida xarakter masalasining ahamiyatini, Odil Yoqubov nasrida qahramon xarakterining yaratilish xususiyatlarini, adibning uslubini, hamda uning asarlarida badiiy-psixologik talqin masalalarini tahlil qiladi. Shuningdek, asarlardagi ruhiyat tasvirining mohiyatini ochib beradi.
Ushbu kitob o'zbek adabiyotining zabardast vakili Odil Yoqubov ijodiga bag'ishlangan. Unda adibning turli janrlarda bitilgan asarlari, xususan hikoyalari, qissalari, romanlari va dramalari tahlil qilinadi. Kitobda "Qaydasan, Mariko", "Diyonat", "Oqqushlar, oppoq qushlar" kabi asarlar alohida e'tiborga olinadi.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Odil Yoqubov asarlarida inson ruhiy holatining lisoniy manzarasini psixolingvistik nuqtai nazardan tahlil qiladi. Tadqiqotda yozuvchining shaxsiy uslubining o'ziga xos xususiyatlari, jumladan, lingvokognitiv va lingvomadaniy jihatdan tahlili amalga oshirilgan. Asosiy urg'u qahramonlarning ichki dunyosini, hissiyotlarini, o'y-xayollarini ifodalashda til vositalarining o'rni va ularning ahamiyatiga qaratilgan. Tadqiqotda o'xshatishlar, sifatlashlar, metaforalar, analogiyalar va boshqa stilistik vositalar orqali inson ruhiy holatining ifodalanishi atroflicha o'rganilgan.
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston xalq yozuvchisi Odil Yoqubovning tarixiy romanlari poetikasini, xususan, «Ulugʻbek xazinasi» va «Koʻhna dunyo» asarlarini tadqiq etadi. Tadqiqotda janrning nazariy asoslari, taraqqiyot bosqichlari, semantik strukturasi, badiiylik, sujet, kompozitsiya, xronotop, obrazlar tizimi, muallif uslubi, badiiy dialog va monologlarning oʻrni tahlil qilinadi. Shuningdek, muallif Odil Yoqubovning tarixiy romanlari orqali oʻz davrining ijtimoiy-siyosiy, maʼnaviy-maʼrifiy jarayonlarini, inson ruhiyatini, qahramonlar ichki dunyosini chuqur ochib berganligini, milliy tarixni va umuminsoniy qadriyatlarni badiiy talqin etishda oʻziga xos mahoratini namoyon etganligini taʼkidlaydi. Tadqiqot oʻzbek tarixiy romanchiligi taraqqiyotiga Odil Yoqubov ijodining qoʻshgan hissasini ilmiy jihatdan asoslaydi.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi Odil Yoqubovning tarixiy romanlarida
Ushbu uslubiy qo'llanma O'zbekiston Respublikasi O'rta va Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Urganch Davlat Universiteti talabalari uchun ishlab chiqilgan. Qo'llanma "Yangi o'zbek adabiyoti tarixi" fanini o'rganishda amaliy mashg'ulotlarni samarali tashkil etishga qaratilgan. Unda Fitrat, Abdulla Qodiriy, Cho'lpon, Oybek, G'afur G'ulom, Abdulla Qahhor, Hamid Olimjon, Maqsud Shayxzoda, Mirtemir, Zulfiya, Asqad Muxtor, Said Ahmad va Odil Yoqubov kabi yozuvchilarning hayoti va ijodi batafsil tahlil qilingan holda, amaliy mashg'ulotlar uchun qo'llanmalar berilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston adabiyotining XX asrning ikkinchi yarmidagi rivojlanish bosqichini, xususan 50-80-yillardagi adabiy jarayonlarni o'rganishga bag'ishlangan. Unda yangi davr o'zbek adabiyotining nasri, she'riyati, dramaturgiyasi va publitsistikasi kabi yo'nalishlari tahlil etiladi. Kitobda adabiyotshunoslikka oid ma'lumotlar va adiblar hayoti va ijodi tahlil etilgan.
Ushbu bitiruv ishi Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi Buxoro davlat universiteti Oʻzbek filologiyasi kafedrasi IV kurs kunduzgi boʻlim talabasi Noila Achilova Hamroqulovnaning O.Yoqubov romanlarida shaxs va jamiyat munosabatlari talqini mavzusidagi malakaviy bitiruv ishidir. Bitiruv ishida Oʻzbek nasri taraqqiyotining dargʻalaridan biri deb taʼkidlash mumkin boʻlgan ijodkor Odil Yoqubov oʻzbek prozasiga qoʻshgan hissalari, Oʻzbek adabiyotida tutgan oʻrni va Oʻzbek romanlarida jamiyat va inson munosabatlari yoritilgan.