Hikoya adolat haqida bo'lib, unda tabiatdagi tartib va adolatning ahamiyati ta'kidlanadi. Asarda turli hayvonlar orqali adolatning mohiyati ochib berilgan. Boyqush donoligi, asalari oilasining inoq mehnat qilishlari va har bir jonzodning o'z o'rni borligi ta'kidlanadi. Leonardo da Vinchi asarida adolatning donolikka asoslanganligi va har bir kishi o'z vazifasini bajarishi kerakligi haqida xulosa beriladi.
Леонардо да Винчининг "Адолат" ҳикоясида дунёдаги адолатсизлик, табиатдаги мувозанат, ҳар бир мавжудотнинг ўз ўрни ва вазифаси ҳақида ҳикоя қилинади. Асар қаҳрамонлари (сичқон, мушук, бойқуш) орқали адолат тушунчасига ёндашилади. Бойқушнинг ҳикматли сўзлари табиат қонунларига асосланиб, жамиятда адолатни ўрнатишга қаратилган.
Alisher Navoiyning "Xamsa" asaridan parchalar. Asarda pand-nasihatlar, hikmatlar, hikoyatlar va lirik chekinishlar mavjud. Shoir o'zining hayoti va ijodiy yo'li haqida ham ma'lumot beradi.
Ushbu maqola Lev Nikolayevich Tolstoyning hayot haqidagi falsafiy qarashlarini, xususan, uning mehnatga, shaxsiy fazilatlarga va ijtimoiy hayotga bo'lgan munosabatini tahlil qiladi. Maqolada Tolstoyning "hamma uchun hayotiy darslar" deb nomlanuvchi asarlaridan olingan misollar orqali halollik, sadoqat, mehr-shafqat kabi insoniy qadriyatlarning ahamiyati ochib beriladi. Tolstoyning ta'limga, bolalarning ma'naviy va axloqiy tarbiyasiga oid g'oyalari ham yoritilgan. Mualliflar Tolstoy asarlarining hozirgi zamon uchun ham dolzarb ekanligini va yosh avlodni tarbiyalashda muhim manba bo'lib xizmat qilishini ta'kidlaydilar.
Ushbu kitobda buyuk faylasuf Aflotun davlat va jamiyat tuzilishi, qonunlar va ularga bo'lgan asosiy talablar, shuningdek ularni aholiga tushuntirish va amalda joriy etish masalalari haqida mulohazalar yuritadi. Kitobda adolat, mardlik, nomus, vatanparvarlik, ota-ona hurmati, ezgu ishlarni amalga oshirish kabi umuminsoniy qadriyatlar yoritilgan.
Alisher Navoiyning "Mahbub ul-Qulub" asari insoniyat, jamiyat va axloq-odob masalalariga bag'ishlangan pandnoma. Asarda adolat, saxovat, qanoat, sabr, tavozu kabi fazilatlar ulug'lanib, zulm, hasad, riyo kabi illatlar qoralanadi. Muallif jamiyatning turli tabaqalari vakillarini (shohlar, vazirlar, ulamolar, fuzalolar, qozilar, muftiylar, tabiblar va boshqalar) o'ziga xos uslubda tasvirlab, ularning ijobiy va salbiy xususiyatlarini ochib beradi. Asar hikoyatlar, aforizmlar va she'riy parchalar bilan boyitilgan.
Maqolada Amir Temurning shaxsi, uning faoliyati va tarixini o'rganishning ahamiyati haqida so'z boradi. Amir Temurning hayoti va faoliyati afsonalarga aylanganligi, uning merosi xalq uchun bitmas-tuganmas boylik ekanligi ta'kidlanadi. Maqolada Amir Temurning adolatga sodiqligi, insoniy fazilatlari, vatanparvarligi, bunyodkorligi, ilm-fan homiysi bo'lganligi va ma'naviy yetukligi haqida fikrlar bayon etilgan.
Bu hujjat Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi Toshkent davlat yuridik instituti tomonidan chop etilgan, yuridik fanlar nomzodi ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiyaning avtoreferatidir. Dissertatsiya "Yusuf Xos Hojibning siyosiy-huquqiy qarashlari" mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda Yusuf Xos Hojibning davlat, jamiyat, axloq, huquq va adolat haqidagi qarashlari tahlil etilgan. Avtoreferatda tadqiqotning dolzarbligi, maqsad va vazifalari, ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati, himoyaga olib chiqilayotgan asosiy holatlar, tadqiqot natijalarining aprobatsiyasi va e'lon qilinganligi haqida ma'lumotlar keltirilgan.
«Qutadgʻu bilig» asari – XI asrda Yusuf Xos Hojib tomonidan yozilgan turkiy adabiyotning nodir durdonasi. Asarda ideal hukmdor qanday boʻlishi, jamiyatni adolat va donolik bilan boshqarish, insonning axloqiy fazilatlari, bilim olish, maʼnaviy kamolotga intilish kabi muhim masalalar koʻtarilgan. Kitobda adolat, donolik, baxt-saodat kabi tushunchalar timsollari orqali davlat boshqaruvining asosiy tamoyillari ifodalangan.
Ushbu matnda Alisher Navoiyning Hayrat ul-Abror asaridan nasriy bayonlar keltirilgan. Asarda ishq, ilm, adolat, saxovat, tavba kabi mavzularga murojaat qilinadi. Asar davomida turli hikoyatlar, nasihatlar va pand-nasihatlar orqali o‘quvchiga ma’naviy saboq berish maqsad qilingan.