Chizmachilik

Ushbu o'quv qo'llanma 'Chizmachilik' (Grafik tasvirlash asoslari) fanidan amaliy mashg'ulotlar uchun mo'ljallangan bo'lib, bakalavriat talim yo'nalishi talabalari uchun yaratilgan. Unda nuqta, to'g'ri chiziq va jism sirtlarining proyeksiyalarini yasash, kesim va qirqimlar, hamda sirtlarning o'zaro kesishishidan hosil bo'lgan chiziqlarni chizish usullari batafsil yoritilgan. Qo'llanma oxirida har bir mavzu bo'yicha topshiriq variantlari ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

Oktantlar: Nuqta va jismning fazodagi vaziyatini aniqlashda ishlatiladigan fazoviy koordinata sistemasi va uning bo'linmalari (oktantlar) hamda ularning belgilanishi va xossalari tushuntiriladi. Nuqtalarning proyeksiyalarini yasash hamda ularning joylashishini aniqlash usullari ko'rsatilgan.
To'g'ri chiziqning proyeksiyalari: To'g'ri chiziqni aniqlash uchun uning ikkita nuqtasining proyeksiyalarini yasash va ularni tutashtirish usullari bayon etilgan. To'g'ri chiziqlarning izlari, fazodagi vaziyatiga qarab umumiy va xususiy vaziyatdagi chiziqlar turlari hamda ularning haqiqiy uzunligini topish usullari ko'rsatilgan.
Qirqim: Buyumlarning ichki tuzilishini ko'rsatish uchun qo'llaniladigan qirqim turlari, ularning bajarilish usullari va qirqimni kesimdan farqlari tushuntiriladi. Oddiy va murakkab qirqimlar, shuningdek ularning bajarilishidagi o'ziga xosliklar bayon etilgan.
Kesim chizig'i yoki tekis qirqim: Buyumlarning ichki tuzilishini aniqlash maqsadida kesim chizig'ining qo'llanilishi va uni yasash usullari tushuntiriladi. Tekis kesim turlari va ularning bajarilishidagi xususiyatlar ham ko'rsatilgan.
Tekis kesim: Geometrik jismlarning tekis kesimi, uning yopiq chiziq bilan chegaralangan tekis shakli hamda undagi nuqtalarning proyeksiyalarini yasash usullari bayon etilgan. Bunday kesimlarni yasashda yordamchi tekisliklardan foydalanish usullari ko'rsatilgan.
Jism sirtlarining o'zaro kesishishi. O'tish va kesish chiziqlari: Mashinasozlikda ko'p uchraydigan turli sirtlarning o'zaro kesishishidan hosil bo'lgan o'tish va kesish chiziqlarini yasash usullari tushuntirilgan. Bunda sferalar, silindrlar, konuslar va torlar kabi turli sirtlarning kesishish chiziqlarini qurish yo'llari batafsil ko'rsatilgan.