IX – XII asrlarda O`rta Osiyoda madaniy hayot

Ushbu kitob O'zbekiston tarixi, madaniyati va ilmiy merosiga bag'ishlangan bo'lib, IX-XII asrlardagi O'rta Osiyo mintaqasining rivojlanish davrini o'rganadi. Unda Somoniylar, Qoraxoniylar, Saljuqiylar va Xorazmshohlar davrlaridagi ilmiy-madaniy yuksalish, yetuk allomalar faoliyati, islom dini va ilmiy tafakkurning rivojlanishi, shuningdek, turli davlatlar va madaniyatlarning o'zaro ta'siri yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Ilm-fan rivojiga sabab bo'lgan tarixiy omillar: IX-XII asrlarda Movarounnahr va Xorazmda ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy yuksalishga turtki bergan omillar, markazlashgan davlatlarning vujudga kelishi, tinchlik va osoyishtalikning ta'minlanishi, hunarmandchilik va savdoning rivojlanishi, Buyuk Ipak Yo'lining ahamiyati, ilm-fan va madaniyat markazlarining shakllanishi.
  • Al-Ma'mun va Bayt ul-Hikma akademiyasi: Al-Ma'mun davri va uning Bag'doddagi Bayt ul-Hikma akademiyasi faoliyati, yunon ilmining arab dunyosiga kirib kelishi, Al-Ma'munning olimlarga homiyligi, ilmiy tadqiqotlarning rivojlanishi, Farg'oniy va Xorazmiylarning akademiyadagi ilmiy faoliyati.
  • Muso al-Xorazmiy va uning ilmiy merosi: Al-Xorazmiyning hayoti va faoliyati, matematikaga qo'shgan hissasi, o'nlik pozitsion sistemasining kashf etilishi, algebra fanining asoschisi,
  • Abu Rayhon Beruniy: Buyuk qomusiy olim va mutafakkirning hayoti, ilmiy merosi, matematika, astronomiya, geodeziya, mineralogiya va boshqa sohalardagi yutuqlari.
  • Abu Ali Ibn Sino (Avitsenna): Ibn Sinoning hayoti va faoliyati, tibbiyotga qo'shgan hissasi, «Tib qonunlari» asarining ahamiyati, falsafa, mantiq va boshqa sohalardagi yutuqlari.
  • Hadis ilmi va Imom al-Buxoriy: Hadis ilmining mohiyati va ahamiyati, Imom al-Buxoriyning hadis to'plash va ularni saralashdagi xizmatlari, «Al-Jome' as-Sahih» asarining ahamiyati.
  • Fiqh ilmi va Abu Mansur Moturidiy: Fiqh ilmining mohiyati, Abu Mansur Moturidiyning kalom ilmi va huquqshunoslikdagi faoliyati, Moturidiylik ta'limotining ahamiyati.
  • Burhoniddin Marg'inoniy va «Hidoya» asari: Burhoniddin Marg'inoniyning hayoti va faoliyati, huquqshunoslikka qo'shgan hissasi, «Hidoya» asarining ahamiyati va huquqiy masalalarni hal etishdagi roli.