The components of phonetic structure of English
Ushbu kurs ishi ingliz tilining fonetik tuzilishini o'rganishga bag'ishlangan. Unda segment fonemalar tizimi, so'zlarning bo'g'in tuzilishi, urg'u tuzilishi va intonatsion tuzilishi kabi asosiy komponentlar ko'rib chiqiladi. Ish kirish, uchta bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatidan iborat. Muallif ingliz tilining fonetik xususiyatlarini chuqur tahlil qilish va fonetika sohasidagi turli nazariyalarni o'rganish orqali ingliz tilshunosligiga o'z hissasini qo'shishni maqsad qilgan.
Asosiy mavzular
- Segmental fonemalar tizimi: Tilning fonetik tizimi fonetik birliklarning ma'lum tartibda joylashuvidan iborat. Fonetika ikki asosiy qismga bo'linadi: individual tovushlar bilan shug'ullanuvchi segmental fonetika va bo'g'inlar, so'zlar, frazalar kabi katta birliklar bilan shug'ullanuvchi suprasegmental fonetika. Segmental birliklar- bu unli va undosh tovushlar, suprasegmental birliklar- bo'g'in, urg'u, intonatsiya guruhlari va pauzalardir.
- So'zlarning bo'g'in tuzilishi: Nutqni minimal talaffuz qilinadigan birliklarga bo'lish mumkin, ular bo'g'inlar deyiladi. Bo'g'inlar morfemalar, so'zlar va frazalarni tashkil qiladi. Bo'g'inlar artikulyatoriya, akustik, auditoriya va funksional darajalarda o'rganiladi. Bo'g'in tuzilishining turli nazariyalari mavjud, masalan, ekspіratoriya nazariyasi va sonority nazariyasi. Rus tilshunosligida LV Shcherba tomonidan ishlab chiqilgan mushak kuchlanishi nazariyasi qabul qilingan.
- Urg'u tuzilishi: So'zdagi bo'g'inlar bir xilda talaffuz qilinmaydi. Boshqa bo'g'inlarga nisbatan ko'proq urg'u bilan aytiladigan bo'g'inlar urg'uli deyiladi. Urg'u- bu energiya ortishi, kuchning darajasi va nafas olish bilan bog'liq. Urg'u dinamik, musiqiy yoki miqdoriy bo'lishi mumkin. Ingliz tilida urg'u, asosan, dinamik hisoblanadi. So'z urg'usi va gap urg'usi farqlanadi. Urg'u til birligi sifatida so'zga, gap urg'usi esa frazaga qo'llaniladi.
- Intonatsion tuzilishi: Intonatsiya- bu ohang, urg'u va tempning murakkab birligi. Ba'zi tilshunoslar intonatsiyani ohangning o'zgarishi sifatida ta'riflaydi. Intonatsiya frazalarni ma'noli guruhlarga ajratishga yordam beradi va turli xil his-tuyg'ularni ifodalashi mumkin. Intonatsiya prosodik birliklar orqali namoyon bo'ladi: bo'g'in, ritmik birlik, intonatsiya guruhi va nutq. Intonatsiya guruhi bitta yadroga ega va boshqa urg'uli yoki urg'usiz bo'g'inlarni o'z ichiga olishi mumkin.