Payvandlashning asosiy uslublari
Ushbu o'quv-uslubiy majmua "Payvandlashning asosiy uslublari" fanining Nazariy va amaliy mashg'ulotlarini o'z ichiga oladi. Majmua Namangan Muhandislik-Qurilish Instituti, Mashinasozlik fakulteti, Texnologik mashinalar va jihozlar kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda payvandlashning turli usullari, ularning mohiyati, texnologiyalari, jihozlari, rejimlari va ularni hisoblash asoslari, shuningdek, metallarni payvandlash va ularga ishlov berishning o'ziga xos jihatlari, gaz alangasida ishlov berish, payvandlash choklari va ularning geometrik o'lchamlari, payvandlash simlari va elektrodlar haqida batafsil ma'lumotlar berilgan. Shuningdek, kitobda mavzularga oid nazorat savollari va amaliy mashg'ulotlar uchun ko'rsatmalar ham mavjud. Kitob "Texnologik mashinalar va jihozlar" ta'lim yo'nalishi bo'yicha tahsil olayotgan talabalar hamda ushbu sohaga qiziquvchi ilmiy xodimlar, aspirantlar va tadqiqotchilar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Payvandlashning asosiy uslublari: Kirish, payvandlash usullari tasnifi va mohiyati, Yoyli dastakli payvandlash texnologiyasi, Yoyli dastakli payvandlash uchun elektrodlar, payvandlash rejimlari, Himoya gazlari muhitida yoy bilan payvandlash texnologiyasi, Himoya gazlari muhitida yoy bilan payvandlash uchun jihozlar, Flyus ostida yoyli payvandlash texnologiyasi, Flyus ostida yoyli payvandlashning usullari va rejim parametrlari, Elektr-shlakli payvandlash, Elektr-shlak payvandlashning texnologiyasi, Elektron-nurli payvandlash, Lazerli payvandlash texnologiyasi, Plazmali payvandlash, Gaz alangasida ishlov berishning mohiyati va tasnifi, Gaz alangasida ishlov berish usullarning mohiyati, Payvandlash alangasi tuzilishi, Portlatib payvandlash, Yuqori chastotali payvandlash, Magnit-impulsli payvandlash, Termo-kompression va prokatlab payvandlash, Gaz bilan changlash, Plazmali changlash texnologiyasi va jihozlar, Kavsharlashning nazariy asoslari, Kavsharlash jarayonlarining tasnifi, Plastmassalarni payvandlashning umumiy ma'lumotlari.
- Qarshilik bilan payvandlash: Qarshilik bilan payvandlash detallarni bir-biriga siqib turgan va nisbiy harakatda ishtirok etadigan ikkita tanavorning tegish yuzasida hosil bo‘luvchi issiqlikdan foydalanish hisobiga amalga oshiriladigan ajralma birikma hosil qilish texnologik jarayonidir. Bu usulda payvandlanayotgan metallarning o‘lchamiga qarab payvandlash tokini, payvandlash vaqtini, yuklanishni tanlab olinadi. Payvandlashning bu usuli mikrominiaturali texnikada, elektrotexnikada, elektronika keng qo‘llaniladi.
- Elektr-shlak payvandlash: Elektr-shlak payvandlash – bu eritib payvandlash usuli bo‘lib, bunda chokni qizdirish uchun, issiqlik, erigan shlak orqali o’tayotgan elektr tok yordamida qizdiriladi.
- Gaz alangasida ishlov berishning mohiyati va tasnifi: Gaz alangasida ishlov berish metall va nometall materiallarga gaz alangasi yordamida yuqori haroratda ishlov berish kabi bir qator texnologik jarayonlarni o‘z ichiga oladi. Gaz alangasida ishlov berish usullarning tasnifi ko’rsatilgan.
- Plazmali payvandlash: Plazmali payvandlash – bu eritib payvandlash usuli bo‘lib, bunda metall qizishini siqilgan yoy ta’minlaydi. Plazmali payvandlashda issiqlik manbai sifatida elektr yoy qo‘llaniladi, uning ustuni ishlov berilayotgan buyumning issiqlik energiyasining tarkibini oshirish maqsadida iloji boricha qisilgan.
- Kontaktli payvandlash: Kontaktli payvandlash detallarni ular orqali o‘tuvchi elektr toki bilan qisqa muddat qizdirish va siqish kuchi yordamida plastik deformatsiyalash natijasida detallarning ajralmas metall birikmalarini hosil qilish texnologik jarayonidir.