Cotton breeding and seed production
Ushbu kitob paxta ko'chatlarining navlarini yaratish, ularning biologik va xo'jalik jihatlarini o'rganish, paxta urug'chiligi va uni etishtirishning ilmiy-amaliy usullarini chuqur tahlil qilishga bag'ishlangan. Kitobda paxta navlarini yaratish tarixi, ularning tasnifi, genetik xususiyatlari, turli xil gibridlash usullari, induksiyalangan mutagenizatsiya, biotexnologik usullar hamda yuqori sifatli urug' va tola yetishtirishning dolzarb masalalariga urg'u berilgan. Shuningdek, kitobda paxtaning iqtisodiy ahamiyati, jahon va mahalliy bozorlarda uning o'rni, shuningdek, paxta tolasining texnologik xususiyatlari hamda ularni yaxshilash yo'llari atroflicha yoritilgan. Kitob paxtachilik sohasidagi tadqiqotchilar, seleksiyachilar, agronomlar va ushbu sohaga qiziquvchi talabalar uchun muhim manba hisoblanadi. Unda paxta yetishtirish texnologiyasini takomillashtirish, yangi avlod paxta navlarini yaratish hamda sanoat uchun yuqori sifatli tolali mahsulotlar olishning ilmiy asoslari bayon etilgan.
Asosiy mavzular
- Paxta seleksiyasi va urug'chiligi: Kitob paxta navlarini yaratish, ularning genetik asoslari, seleksiya usullari, navlar tasnifi va ularni yaratish tarixi haqida batafsil ma'lumot beradi. O'zbekistonda paxtachilikning rivojlanish tarixiga, seleksiya ishlarining asosiy yo'nalishlariga, zamonaviy biotexnologik usullarning qo'llanilishiga urg'u berilgan.
- Paxta navlari va ularning tasnifi: Kitobda paxta navlarining sistematikasi, ularning kelib chiqishi, geografik tarqalishi va genetik klassifikatsiyasi, jumladan, G.S. Zaytsev va J.B. Hutchinson kabi olimlarning tasniflari ko'rib chiqilgan. Paxta turlari, ularning morfologik va biologik xususiyatlari hamda iqtisodiy ahamiyati batafsil bayon etilgan.
- Paxta seleksiyasi usullari: Kitobda gibridizatsiya (natural va sun'iy), induksiyalangan mutagenizatsiya, somatik embriogenez, molekulyar markaz-asoslangan seleksiya (MAS) va boshqa noan'anaviy usullar kabi zamonaviy usullar orqali paxta navlarini yaratish jarayonlari atroflicha tahlil qilingan. Shuningdek, seleksiya ishlarining bosqichlari, qo'llaniladigan usullar va ularning ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.
- Paxta urug'chiligi tizimi va sifatini nazorat qilish: Kitobda paxta urug'larini etishtirish, ularning sifatini nazorat qilish, elita urug'lar tayyorlash, ularni saralash va reproduksiya qilishning ilmiy-amaliy asoslari tushuntirilgan. O'zbekistonda urug'chilik tizimining rivojlanish tarixi va uning asosiy bosqichlari, mavjud muammolar va ularning yechimlari haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
- Paxta tolasining xususiyatlari va marketingi: Kitobda paxta tolasining sifatini aniqlashda muhim bo'lgan texnologik ko'rsatkichlar, jumladan, tolani cho'ziluvchanligi, mustahkamligi, ingichkaligi, tolalilik va boshqa xususiyatlar haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, paxta tolasi bilan savdo qilishning jahon va mahalliy bozorlaridagi o'rni, qiymati va jahon tajribasi tahlil qilingan.