Somoniylar davrida ijtimoiy - madaniy hayot va pedagogik fikr taraqqiyoti

Ushbu dissertatsiya Somoniylar davrida ijtimoiy-madaniy hayot va pedagogik fikrlar taraqqiyotini oʻrganishga bag'ishlangan bo'lib, o'sha davr allomalarining ta'lim-tarbiya haqidagi qarashlarini tahlil qiladi va ularning zamonaviy ta'lim jarayonida qoʻllash imkoniyatlarini ko'rsatib beradi. Tadqiqotda Somoniylar davrining ijtimoiy-madaniy hayoti, ta'lim tizimi, maktablar, pedagogik fikrlar va mashhur allomalar (Abu Abdulloh Rudakiy, Abu Shakur Balxiy, Abu Ali ibn Sino)ning ta'lim-tarbiya haqidagi qarashlari chuqur o'rganilgan. Tadqiqot natijalariga ko'ra, o'sha davrning ilg'or pedagogik g'oyalarini zamonaviy ta'limda qo'llash orqali ta'lim sifatini oshirish mumkinligi ta'kidlangan. Dissertatsiyada tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati, usullari, natijalari hamda ularni joriy etish bo'yicha tavsiyalar berilgan.

Asosiy mavzular

• Somoniylar davrida ijtimoiy-madaniy hayot va pedagogik fikrlar taraqqiyoti: Bu bobda Somoniylar davrida ijtimoiy-madaniy hayot va ta'lim-tarbiyaga oid qarashlarni oʻrganish dolzarb pedagogik muammo ekanligi, ijtimoiy-madaniy hayotning ta'lim-tarbiya jarayoni va pedagogik fikrlar taraqqiyotiga ta'siri, mazkur davrda ta'lim-tarbiya jarayonining oʻziga xos xususiyatlari ochib berilgan. Shuningdek, davlat boshqaruvi, madaniyat va tijorat markazlari, kutubxonalar, maktab va madrasalar, ta'lim maskanlari va o'qitish metodlari haqida ma'lumotlar berilgan.
• Somoniylar davri mutafakkirlarining ma'rifiy-axloqiy qarashlari va ularning hozirgi kundagi amaliy ahamiyati: Bu bobda Somoniylar davri mutafakkirlari Abu Abdulloh Rudakiy, Abu Shakur Balxiy, Abu Ali ibn Sinoning ta'lim va tarbiyaga oid qarashlari mazmuni tadqiq etilgan. Ularning g'oyalarining tasnifi, zamonaviy ta'lim sharoitida qo'llash usullari va vositalari ko'rsatilgan. Shuningdek, mutafakkirlarning ma'naviy barkamollik ta'limoti va ularning hozirgi kundagi ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.
• IX-X asrlarda Somoniylar davri ta'lim-tarbiya va pedagogik fikrlardan foydalanishning samaradorligi: Bu bobda Somoniylar davri mutafakkirlari ta'lim va tarbiyaga doir ta'limotlaridan talabalar bilim, ko'nikma, malaka va kompetensiyalarini rivojlantirish oʻziga xos ahamiyatga egaligi aniqlash maqsadida uch bosqichli tajriba-sinov ishlari tashkil etilgan. Tadqiqot natijalarining statistik tahlili hamda talabalarning oʻzlashtirish koʻrsatkichlari tahlili keltirilgan.