Pitkeriw qa`niygelik jumisi

Ushbu kitobda O'zbekistonda ijtimoiy lingvistika masalalari, til va jamiyat, til va madaniyat o'rtasidagi munosabatlar, tilda ijtimoiy o'zgarishlar va boshqa shu kabi mavzular o'rganilgan. Kitob talabalarga, o'qituvchilarga va tilshunoslikka qiziquvchilarga mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

  • Sotsiolingvistikaning predmeti, maqsadi va vazifalari: Sotsiolingvistikaning fan sifatida shakllanishi, uning tilshunoslik va sotsiologiya fanlari bilan aloqasi, jamiyatda tilning o'rni, tilning ijtimoiy funksiyalari kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
  • Sinxron sotsiolingvistika: Tilning hozirgi holati, uning tuzilishi va elementlari, ijtimoiy omillar tilga ta'siri, adabiy til va dialektlar o'rtasidagi munosabatlar kabi masalalar tahlil etiladi.
  • Diaxron sotsiolingvistika: Tilning tarixiy taraqqiyoti, tilga ijtimoiy-siyosiy o'zgarishlarning ta'siri, adabiy tilning shakllanishi va rivojlanishi kabi masalalar o'rganiladi.
  • Adabiy til: Adabiy tilning xususiyatlari, uning dialektlardan farqi, adabiy til me'yorlari va uslublari kabi masalalar yoritiladi.
  • Xalq og'zaki tili: Xalq og'zaki ijodining o'ziga xos xususiyatlari, uning adabiy tilga ta'siri, og'zaki nutqning ijtimoiy funksiyalari kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
  • Koyne: Koyne - umumiy til, turli dialekt vakillari uchun tushunarli bo'lgan tilning shakllanishi va rivojlanishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
  • Dialektal qatlam: Dialektal so'zlarning ijtimoiy ahamiyati, ularning adabiy tilga o'tishi va shevalarning tilga ta'siri kabi masalalari o'rganiladi.
  • Diglossiya: Jamiyatda ikki yoki undan ortiq tillarning mavjudligi va ularning ijtimoiy funksiyalari kabi masalalar tahlil etiladi.
  • Ikki tillilik: Ikki tillilikning jamiyatdagi roli, uning afzalliklari va kamchiliklari, ikki tilli shaxslarning o'ziga xos xususiyatlari kabi masalalar ko'rib chiqiladi.