Biologiya va inson hayotiy faoliyati muhofazasi ta’lim yo’nalishi talabalari uchun organik kimyo fanidan laboratoriya ishlarini bajarish uchun

Ushbu kitobda talabalarga organik kimyo laboratoriyasida ishlash qoidalari, organik moddalarni ajratish, tozalash va analiz qilish usullari, to'yingan va to'yinmagan uglevodorodlar, spirtlar, aldegidlar va ketonlar, karbon kislotalar va boshqa muhim organik birikmalar haqida ma'lumot berilgan. Kitob laboratoriya ishlarini bajarishga mo'ljallangan bo'lib, nazariy bilimni mustahkamlashga yordam beradi.

Asosiy mavzular

Organik kimyo laboratoriyasida ishlash qoidalari: Laboratoriyada ishlaganda xavfsizlik qoidalariga rioya qilish, reaktivlar bilan muomala qilish va asbob-uskunalardan to'g'ri foydalanish muhimligi tushuntirilgan.
Organik moddalarni ajratish, tozalash va analiz qilish usullari: Qayta kristallash, sublimatlash, haydash va ekstraksiya kabi usullar yordamida organik birikmalarni tozalash va aniqlash texnikalari tasvirlangan.
To'yingan uglevodorodlar (alkanlar): Metan va boshqa alkanlarning olinishi, xossalari va reaksiyalari (bromlash) batafsil tushuntirilgan.
To'yinmagan uglevodorodlar (alkenlar va alkinlar): Etilen va atsetilenning olinishi, xossalari, birikish reaksiyalari va oksidlanish reaksiyalari keltirilgan.
Aromatik uglevodorodlar: Benzol va uning gomologlarining tuzilishi, xossalari, reaksiyalari (nitrolash, sulfonlash, bromlash) va ishlatilishi haqida ma'lumot berilgan.
Spirtlar va ularning xossalari: Spirtlarning klassifikatsiyasi, suvda eruvchanligi, natriy bilan reaksiyasi, efirlar hosil qilish, oksidlanish reaksiyalari va mis glitseratning olinishi kabi mavzular qamrab olingan.
Aldegidlar va ketonlar: Chumoli aldegidini olish, sirka aldegidini olish, natriy bisulfitning ta'siri, Vagner reaksiyasi va kumush ko'zgu reaksiyasi kabi mavzular yoritilgan.
Karbon kislotalar: Chumoli kislotani olish, sirka kislotani olish, kaliy permanganat bilan oksidlanishi va aktiv metallar bilan reaksiyalari batafsil tasvirlangan.
Murakkab efirlar, Yog'lar, Sovunlar: Sirka kislota etil efirining olinishi, borat kislota efirining hosil qilinishi, yog'larning emul'siya hosil qilishi, o'simlik moyining har xil erituvchilarda erishi, yog'larning sovunlanishi kabi mavzular ko'rsatilgan.
Oksikislotalar: Oksikislotalarning temir (III)-xlorid bilan reaksiyasi, sut zardobida sut kislota borligini aniqlash, sut kislotaning kontsentrlangan sulfat kislota ta'sirida parchalanishi batafsil ko'rsatilgan.
Aminlar: Atsetamiddan etilamin olish, anilinning olinishi, anilinga xos sifat reaksiyalari kabi mavzularni o'z ichiga olgan.
Monosaxaridlar. Glyukoza: Uglevodlarning a-naftol va timol bilan reaksiyasi, uglevodlarning antron bilan reaksiyasi, uglevodlarning orsin va floroglyutsin bilan reaksiyalari batafsil ko'rsatilgan.
Fruktozaning xossalari: Fruktozaning mochevina bilan reaksiyasi, monosaxaridlarning oksidlanishi, Glyukozaning syultirilgan eritmasiga ta'siri, Trommer reaksiyasi kabi mavzularni o'z ichiga olgan.
Oqsillar: Tuxum oqsili eritmasini tayyorlash, sut albuminlari eritmasini tayyorlash, go'sht oqsili eritmasini tayyorlash, dializ usuli bilan oqsillarni tozalash va ajratish kabi mavzular ko'rsatilgan.