Solfedjio

Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan, A.Qodiriy nomli Jizzax davlat pedagogika institutining musiqa nazariyasi va metodikasi kafedrasi tomonidan tayyorlangan "Solfedjio" fanidan amaliy dars ishlanmasidir. U musiqa o'qituvchilarini tayyorlashga qaratilgan bo'lib, talabalarning musiqiy eshitish qobiliyatini shakllantirishga, musiqani idrok etishni rivojlantirishga, badiiy didni o'stirishga hamda notalar bilan ishlash, kuylash va ritmik mashqlarni bajarish ko'nikmalarini oshirishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

Do major gammasidan kuylash: Do major gammasidan kuylash orqali musiqani idrok qilishni rivojlantirish va badiiy didni o'stirish. 2/4 o'lchamli diatonik kuylarni kuylash va kuyini eshitib ladini aniqlash.
Ladning turg'un va noturg'un pog'onalari: Turg'un tovushlarda kuylash mashqlari, noturg'un tovushlarda kuylash, lad tovush qatori, diktant yozish. Solfedjio kuylashda o'zaro bog'langan musiqaviy tovushlarning topik deb ataladigan gayanch tovush doirasida joylashuvini amalda qo'llay olish.
Asosiy pog'onalardan pastga - yuqoriga qarab oddiy intervallarni kuylash: Interval tushunchasi, melodik va garmonik intervallar, pog'onalarning miqdori, oddiy intervallarning nomlari. Oddiy intervallarni vazifasi nimadan iboratligi xaqida tushuna bilish.
Orttirilgan kvarta va kamaytirilgan kvinta bilan kuylash: Orttirilgan kvarta joylashuvi, oddiy diotonik interval, kamaytirilgan kvint xosil bo'lishi, romatik interval. Orttirilgan, kamaytirilgan, xromatik intervallar xaqida tushuncha berish.
2/4, 3/4, 4/4 o'lchovlarda yozilgan diotonik kuyni nota bilan diotoiik belgilarga amal qilish: 2/4 o'lchamidagi diotonik kuyni kuylash, 3/4 o'lchamdagi kuylarni diotonik belgilariga amal qilish, 4/4 o'lchamdagi diotonik kuyni taktma - takt kuylash. 2/4, 3/4, 4/4 o'lchamlarida yozilgan kuyni notasi bilan diotonik belgilarga amal qilib kuylashni o'rganish.
Bir ovozli diotonik xromatik yordamchi va o'tkinchi tovushlar bilan kuylarni solfodjio qilish: Ladning diotonik pog'onasiga yonma - yon joylashgan xromatik tovushlari bilan kuyni ijro etish, xromatizm kuylarini solfedjio qilish, o'tkinchi va yordamchi xromatik tovushlar.
Berilgan kuylarni kichik sekunda pastga yoki yuqoriga transpozitsiya silish: Transpozitsiya usullari, ma'lumbir interval bo'yicha transpozitsiya qilish. Kalit belgilarni o'zgartirish oxangi. Kuylarni kichik sekunda pastga yoki yuqoriga transpozitsiya qilishni o'rganish.
Major va minor tanalliklarida asosiy uchtovushliklarni va ularning gammalarini kuylash. ritmik diktant: Uchtovushliklar, uchtovushliklarni turlari, uchtovushliklarni aylanmalari. Major va Minor tanalliklarida asosiy uchtovushliklarning turlari xaqida tushuncha berish
Fa major Re minor gammalari uchtovushlik aylanmalarini kuylash: Fa major va Re minor gammalarini kuylash, uchtovushliklar aylanmalarini tuzilishi. Uchtovushliklar aylanmalarini xar – xil tanalliklarda kuylashni o'rganish
Garmonik tuzilgan ikki oeozli mashkdarni solfedjio qilib kuylash: Garmonik major, Garmonik tuzilgan 2 ovozli mashqlar. Bir vaqtda eshitilgan ikkita tovush oralig'iga garmonik interval deyiladi.
Intervallarni eshitib anitlash. Ikki ovozli kuylash. Kuyni eshitib lad va tonalligini shakl va tempini anitlash. diktant: Intervallar, Lad va tonalliklarni shakli, Temp. Intervallarni to'liq ikki ovozda kuylash va kuylarni eshitib Lad va tonalliklarini va tempini aniqlash
Xromatizmli kuylarni kichik yoki katta sekunda yukori va pastga transpozittsiya kilish.: Xromatizmli kuylar, Kichik yoki kata sekunda yukori va pastga tarnspozitsiya qilish, Transpozitsiya. Xromatizmli kuylarni kichik yoki katta sekunda yukori va pastga transpozitsiya qilishni o'rgatish.
Polifonik va garmonik tuzilmadagi ikki ovozli badiiy asarlardan parchalar ijro etish. D, va uning aylanmalarini tonga aniklab kuylash.: Polifonik va garmonik tuzilmadagi ikki ovozli badiiy asarlar, Badiiy asarlardan parchalar ijro etish, D7 va uning aylanmalari.
Intonatsion mashklar. Tabiiy va garmonik major gammalarini kuylash. Ladning turg'un va noturg'un pog'onalarini eshitib kuylash.: Intonatsion mashqlar tabiiy va garmonik major gammalarini o'rganish. Ladning turg'un va noturg'un pog'onalarini eshittirib kuylatib o'rgatish.
Oddiy o'lchovli kuylardan solfedjio qilib kuylash: Oddiy o'lchovli kuylar 2/4, 3/4, 4/4.Maktab repetruaridan xos qo'shiqlar. Ritmik diktant.
Major va minordan 5 pog'onasi.: Major va minor garmonik major gammalarini o'rganish. Ladning turg'un va noturg'un pog'onalarini eshittirib kuylatib o'rgatish.