Pedagogika tariyxi

Ushbu matn XIX asr oxiri va XX asr boshlaridagi O'rta Osiyo hamda Yevropa mamlakatlaridagi ta'lim-tarbiya, pedagogika fanining rivojlanishiga bag'ishlangan turli qarashlarni o'z ichiga oladi. Asosiy e'tibor O'rta Osiyoning ma'rifiy va pedagogik fikrlariga, shuningdek, Yevropaning ilg'or pedagogik qarashlariga qaratiladi. Maktab ta'limining tashkil etilishi, o'qitish uslublari va ta'lim-tarbiyaning jamiyatdagi o'rni kabi masalalar ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

• XIX-XX asrlarda Rossiyada maktab va pedagogika: Ushbu bo'limda Rossiyadagi maktab ta'limining rivojlanishi, ta'lim tizimidagi islohotlar, pedagogika fanining taraqqiyoti hamda K.D.Ushinskiy, L.N.Tolstoy, A.S.Makarenko kabi mashhur pedagoglarning ta'limiy qarashlari ko'rib chiqiladi. Rus xalq ta'limining o'ziga xos xususiyatlari va ilg'or pedagogik g'oyalar tahlil etiladi.
• Qadimgi Gretsiya va Rimda ta'lim-tarbiya: Qadimgi Gretsiyadagi Sparta va Afina ta'lim tizimlari, ta'limning maqsadi, mazmuni va uslublari tahlil qilinadi. Sokrat, Platon va Aristotelning ta'limiy qarashlari, ularning adabiyot va falsafa sohasidagi yutuqlari o'rganiladi.
• Yevropadagi dastlabki universitetlar va akademiyalarning tashkil etilishi: O'rta asrlarda Yevropada universitetlarning paydo bo'lishi va rivojlanishi, ularning jamiyatdagi o'rni, o'quv dasturlari va ta'lim uslublari ko'rib chiqiladi. Yevropa madaniyatining rivojlanishiga ta'siri, Ya.A.Komenskiy va I.G.Pestolotsining pedagogik g'oyalari tahlil etiladi.
• IV-XVI asir Temuriylar davridagi ta'lim tarbiyanin mazmuni: Temuriylar davridagi O'rta Osiyoda ta'lim-tarbiya tizimi, madaniy yuksalish, maktab va madrasalarning roli, ilm-fan va ma'rifatning rivoji, Amir Temur va Mirzo Ulug'bekning ilmiy-pedagogik faoliyatlari o'rganiladi.
• XI-XIII asir Qoraxoniylar davridagi maktab va ta'lim-tarbiyaliq oy-pikirler.: Qoraxoniylar davridagi O'rta Osiyoda ta'lim tizimi, madaniy yuksalish, maktab va madrasalarning roli, ilm-fan va ma'rifatning rivoji, Mahmud Qoshg'ariy, Xoja Ahmad Yassaviy va Yusuf Xos Hojibning ilmiy-pedagogik faoliyatlari o'rganiladi.
• VIII esirdegi Islam ma'deniyati ha'm Orayliq Aziya. Mektep ha'm ta'lim- ta'rbiyadag`i o`zgerisler.: VIII asrda O'rta Osiyo hududlarida arablar hukmronligi va islom dinining tarqalishi, maktablar va ta'lim-tarbiya tizimida yuzaga kelgan o'zgarishlar, arab yozuvi va islom ta'limotining mahalliy madaniyatga ta'siri, Muhammad ibn Abdulloh ta'limoti va Qur'onning ahamiyati ko'rsatilgan.
• 1917-1990 jillarda O`zbekstanda mektep ha`m pedagogika pa`ni.: Sovet davrida Oʻzbekistonda taʼlim va pedagogika fanining rivojlanishi, maktab siyosati, taʼlimning mafkuraviy yoʻnalishi, oʻquv dasturlari va qoʻllanmalarining yaratilishi hamda sovet tizimining taʼlim-tarbiyaga taʼsiri oʻrganilgan.
• Ha`zirgi basqishta du`n`yanin` rawajlang`an ma`mleketlerinde xaliq bilimlendiriwi ha`m pedagogika pa`ni: Zamonaviy rivojlangan mamlakatlarda ta'lim tizimi, oliy ta'lim, kasbiy ta'lim va ilg'or pedagogik texnologiyalarning roli, AQSh, Yaponiya, Germaniya va Janubiy Koreya kabi davlatlarning ta'lim tizimlari bilan qiyosiy tahlil qilingan.