Bilish va ilmiy bilish
Ushbu referat bilish va ilmiy bilishning falsafiy asoslari, shakllari va usullarini o'rganadi. Shuningdek, haqiqat va uning shakllari, amaliyotning bilish jarayonidagi roli ham tahlil qilinadi.
Asosiy mavzular
- Bilishning falsafiy mazmuni va genezisi: Bilishning mohiyati, kelib chiqishi, gnoseologiya, epistemologiya va agnostitsizm tushunchalari ko'rib chiqiladi. Bilishning inson hayotidagi o'rni va ahamiyati aniqlanadi.
- Bilish shakllari: Bilishning hissiy (sezgi, idrok, tasavvur) va aqliy (tushuncha, hukm, xulosa) shakllari taqqoslanadi. Ularning xususiyatlari, o'zaro bog'liqligi va bilish jarayonidagi roli ochib beriladi.
- Ilmiy bilish va uning usullari: Ilmiy bilishning o'ziga xosligi, oddiy bilishdan farqi tahlil qilinadi. Ilmiy bilish usullari (kuzatish, analiz, sintez, abstraktlashtirish, ideallashtirish, induksiya, deduksiya, analogiya, modellashtirish, eksperiment)ning mohiyati va qo'llanilishi ko'rsatiladi.
- Haqiqat va uning shakllari. Amaliyot va uning shakllari: Haqiqat tushunchasi, uning ob'ektivligi, konkretligi va nisbiyligi muhokama qilinadi. Amaliyotning haqiqat mezoni sifatidagi ahamiyati aniqlanadi. Amaliyotning asosiy shakllari (ijtimoiy ishlab chiqarish, ijtimoiy-siyosiy, ilmiy eksperiment, vrachlik, oilaviy-maishiy) ko'rib chiqiladi.