Hayrat ul-Abror (II- qism)

Alisher Navoiyning "Hayrat ul-Abror" asari axloqiy-didaktik xarakterga ega bo'lib, unda insonning ma'naviy kamoloti, adolat, saxovat, vafo, qanoat kabi fazilatlar ulug'lanadi. Asarda shuningdek, so'fiylik ta'limoti, dunyoqarash, shoh va raiyat munosabatlari, ilm-fan, adabiyot masalalari ham o'z ifodasini topgan.

Asosiy mavzular

Adolat va hukmdorlik: Asarda adolatli hukmdor timsoli yaratilib, uning xalqqa mehr-shafqati, raiyatparvarligi, adolat va insof bilan ish yuritishi, ilm-fanni qadrlashi, mamlakat obodonchiligi yo'lida xizmat qilishi ulug'lanadi. Adolatsiz hukmdorlar qoralanadi.
Saxovat va himmat: Saxovatpesha insonning fazilatlari, mol-dunyoga hirs qo'ymaslik, ochko'zlikdan saqlanish, muhtojlarga yordam berish, saxiy bo'lish, saxovatli bo'lmaslik oqibatlari haqida fikrlar bildiriladi. Baxillik qoralanadi.
Vafo va sadoqat: Do'stlik, sadoqat, ahdga vafo qilish, o'zaro mehr-muhabbat, yorga sodiq bo'lish kabi insoniy munosabatlar ulug'lanadi. Va'dasiga vafo qilmaslik, xiyonat, bemehrlik qoralanadi.
Qanoat va kamtarlik: Ozga qanoat qilish, boriga shukr qilish, kamtarlik, manmansizlik, nafsi buzuqlikdan tiyilish kabi xislatlar maqtovga sazovor topiladi. Tama'girlik, ochko'zlik, kiborlik qoralanadi.
Ilm va ma'rifat: Ilm-ma'rifatning ahamiyati, ilmli kishilarning fazilatlari, johillikning oqibatlari, ilm olishga intilish, ma'rifatli bo'lishga chaqiriq, ustozlarni hurmat qilish kabi masalalar yoritiladi. Jaholat qoralanadi.
Dunyoviy hayotga munosabat: Dunyoviy hayotning o'tkinchiligi, unga bog'lanib qolmaslik, dunyoga zohidlik bilan qarash, ma'naviy qadriyatlarni ustun qo'yish, dunyo lazzatlariga berilib ketmaslik kabi masalalar o'rtaga tashlanadi.
So'fiylik ta'limoti: So'fiylikning asosiy tushunchalari, zikr, shavq, ma'rifat, vafo kabi holatlar sharhlanadi. So'fiyning Allohga bo'lgan muhabbati, Unga yetishish yo'lidagi mashaqqatlari, dunyodan voz kechishi kabilar tasvirlanadi.