Chizmachilik fanidan umumiy o`rta ta`limning o`quv dasturi
Ushbu kitob "Chizmachilik" fanidan 8-9 sinflar uchun o'quv dasturi bo'lib, chizmachilik asoslari, geometrik yasashlar, proyeksiyalash, kesimlar, qirqimlar, aksonometrik proyeksiyalar, loyihalash elementlari va kompyuterda chizma bajarish kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Dastur o'quvchilarning fazoviy tasavvurini rivojlantirish, chizmalarni o'qish va yaratish ko'nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Chizmachilik asoslari: Chizmachilikning maqsadi, vazifalari, ahamiyati, chizma buyumlar, asboblar va o'quv qurollari, ish o'rnini tashkil etish, chizmalarni taxt qilish qoidalari, chiziq turlari, masshtablar, o'lcham qo'yish qoidalari.
- Geometrik yasashlar: Parallel va perpendikulyar to`g`ri chiziqlarni o`tkazish, to`g`ri chiziq kesmasini teng bo'laklarga bo`lish, burchak yasash, qiyaliklar va konusliklar, muntazam ko`pburchaklarni yasash, tutashmalar.
- Proyeksion chizmachilik: Proyeksiyalash usullari, markaziy va parallel proyeksiyalash, oktant va epyur haqida tushuncha, nuqta, to`g`ri chiziq va tekis shakllarning proyeksiyalari, narsani o`zaro perpendikulyar ikki tekisliklarga proyeksiyalash, geometrik jismlar va ularning proyeksiyalari.
- Aksonometrik proyeksiyalar: Aksonometrik proyeksiyalar haqida umumiy ma`lumot, o`qlar va ularni yasash, yassi shakllar va aylananing aksonometriyasini yasash, to`g`ri burchakli izometrik proyeksiyalar, qiyshiq burchakli dimetrik proyeksiyalar.
- Kesimlar va qirqimlar: Chizmalarda materiallarning grafik belgilanishi, kesim yuzasini shtrixlash, kesimlar haqida tushuncha, chiqarilgan va ustiga qo`yilgan kesimlar, qirqimlar haqida umumiy ma`lumotlar, mahalliy qirqim, og`ma qirqim, ko`rinishning yarmi (qismi) bilan qirqimning yarim (qismi) birlashtirish.
- Loyihalash elementlari: Detalning shakli va fazoviy holatini o`zgartirishga oid mashqlar, loyihalash elementlari bo`lgan ijodiy grafik masalalar.
- Kompyuterda chizma bajarish: Tekis va hajmli shakl tasvirini yasash, oddiy geometrik shakllardan tuzilgan sodda detallarning proyeksiyalarini yasash, berilgan jismning fazoviy holatini o`zgartirish.