Biologiya Geografiya (5-9-sinf) Kimyo (7-9-sinf)

Ushbu kitob umumiy o'rta ta'lim maktablarining 7-9 sinflari uchun mo'ljallangan kimyo fanidan o'quv dasturidir. U o'quvchilarda fanga oid umumiy kompetensiyalarni shakllantirishga qaratilgan bo'lib, nazariy bilimlar, amaliy ko'nikmalar va hayotiy tajribalarni uyg'unlashtiradi.

Asosiy mavzular

  • Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari: Atom-molekulyar ta'limot, modda va uning xossalari, kimyoviy formula va valentlik, moddalarning agregat holatlari, kimyoviy reaksiyalar va ularning turlari, massaning saqlanish qonuni.
  • Kislorod: Kislorodning davriy sistemadagi o'rni, atom tuzilishi, olinishi, xossalari, biologik ahamiyati, yonish jarayonlari, atmosfera va havoni muhofaza qilish.
  • Vodorod: Vodorodning davriy sistemadagi o'rni, xossalari, olinishi, qo'llanilishi, uning ekologik yonilg'i sifatidagi ahamiyati.
  • Suv va eritmalar: Suvning tarkibi, xossalari, tabiatda tarqalishi, eritmalar, eruvchanlik, konsentratsiya, havzalarni ifloslanishdan saqlash choralari.
  • Anorganik moddalarning eng muhim sinflari: Oksidlar, asoslar, kislotalar, tuzlar, ularning tarkibi, tuzilishi, nomlanishi, olinishi, xossalari va qo'llanilishi.
  • Uglerod guruhi: Uglerod va kremniy elementlarining davriy sistemadagi o'rni, atom tuzilishi, allotropiyasi, xossalari, birikmalari va ularning ahamiyati.
  • Azot guruhi: Azot, fosfor va ularning birikmalari, ularning xossalari, olinishi va ishlatilishi.
  • Galogenlar: Xlor, ftor, brom, yod va ularning birikmalari. Ularning davriy sistemadagi o'rni, atom tuzilishi, xossalari, olinishi va ishlatilishi.
  • Oltingugurt guruhi: Oltingugurt va uning birikmalari. Sulfat kislota va uning ahamiyati.
  • Metall: Metallarning davriy sistemadagi o'rni, xossalari, qotishmalar, elektrokimyoviy zanglash, ishqoriy metallar (natriy, kaliy), ishqoriy-yer metallar (kalsiy, magniy), aluminiy.
  • Organik birikmalar: Organik kimyo asoslari, to'yingan va to'yinmagan uglevodorodlar, spirtlar, aldegid va ketonlar, to'yingan bir asosli karbon kislotalar, murakkab efirlar, yog'lar, uglevodlar, azotli organik birikmalar, yuqori molekulyar birikmalar
  • Kimyo va ilmiy texnik taraqqiyot: Kimyoviy ishlab chiqarish istiqbollari, sanoatni rivojlantirishdagi olimlarning roli, ekologik masalalar.