English Phonetics

Ushbu kitob ingliz tili fonetikasining nazariy asoslariga bag'ishlangan bo'lib, unda fonetika fanining asosiy tushunchalari, fonologik nazariyalar, ingliz tilining turli talaffuz uslublari, unlilar va undoshlar tizimi, urg'u, intonatsiya va boshqa fonetik hodisalar batafsil yoritilgan. Kitobda nazariy materiallar bilan bir qatorda amaliy mashqlar ham o'rin olgan.

Asosiy mavzular

  • Fonetikaga kirish: Fonetikaga fan sifatida ta'rif beriladi, uning asosiy vazifalari va tadqiqot usullari ko'rsatiladi. Shuningdek, fonetikaning tilshunoslikdagi o'rni va boshqa fanlar bilan aloqasi haqida ma'lumot beriladi.
  • Fonologik nazariyalar: Asosiy fonologik nazariyalar, jumladan, I.A. Baudouin de Courtenay, L.V. Shcherba, N.S. Trubetzkoy va boshqa olimlarning fonema haqidagi qarashlari, fonologik oppozitsiyalar va ularning turlari, neytrallashuv hodisasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
  • Ingliz tilida talaffuz uslublari: Ingliz tilining Britaniya va Amerika variantlaridagi talaffuz farqlari, shuningdek, turli mintaqaviy va ijtimoiy dialektlar, masalan, Cockney talaffuzi o'rganiladi.
  • Ingliz tilida undoshlar tizimi: Ingliz tilidagi undosh fonemalar, ularning artikulyatsion va akustik xususiyatlari, tasnifi, o'zbek tili bilan qiyosiy tahlili hamda allofonik o'zgarishlari ko'rib chiqiladi.
  • Ingliz tilida unlilar tizimi: Ingliz tilidagi unli fonemalar, ularning artikulyatsion va akustik xususiyatlari, tasnifi, o'zbek tili bilan qiyosiy tahlili hamda allofonik o'zgarishlari, diftonglar va ularning fonologik maqomi kabi masalalar yoritiladi.
  • Ingliz tilida urg'u: Ingliz tilida so'z urg'usi, uning turlari, fonetik komponentlari, o'rni va darajalari, shuningdek, so'z urg'usining fonologik funksiyalari haqida ma'lumot beriladi.
  • Ingliz tilida intonatsiya: Ingliz tilida intonatsiya, uning tarkibiy qismlari, vazifalari, turlari va ifoda usullari, shuningdek, paralingvistik vositalar va ularning intonatsiya bilan aloqasi o'rganiladi.
  • Fonemalarning kombinatorik-pozitsion o'zgarishlari: Asosiy kombinatorik-pozitsion o'zgarishlar (assimilyatsiya, dissimilatsiya, eliziya, reduksiya va h.k.) va ularning fonetik jarayonlardagi ahamiyati tahlil qilinadi.
  • Fonema va urg'u almashinuvlari. Morfonologiya: Morfemalar ichida fonemalar va urg'uning o'zgarishi, shuningdek morfonologiya va uning vazifalari masalalari ko'rib chiqiladi.