Kitobda Atoiyning g'azallari jamlangan. Atoiy 15-asrda yashab ijod qilgan mumtoz shoir boʻlib, turkiy va forsiy tillarida ijod qilgan. Alisher Navoiy oʻzining "Nasoyim ul-muhabbat" asarida Atoiy haqida maʼlumotlar bergan. Atoiyning devoni bizgacha yetib kelgan boʻlib, uning gʻazallari muhabbat, may, hayot zavqi kabi mavzularda yozilgan. Uning asarlarida xalq iboralari, taʼbirlar, maqol va matallar, ertak motivlari keng qoʻllanilgan.
Ushbu referat Atoyi g'azallarida tabiat manzaralari tasviriga bag'ishlangan. Unda shoirning ijodi, uning xalq og'zaki ijodi bilan aloqalari, g'azallarida qo'llanilgan poetik obrazlar va ularning talqini ko'rib chiqiladi. Referatda Atoyi lirikasida tabiatning roli, shoirning tabiatga munosabati va uning asarlaridagi tabiat tasvirining o'ziga xosligi ochib berilgan.
Ushbu uslubiy qoʻllanma Oʻzbekiston Respublikasi Xalq taʼlimi vazirligi tomonidan Navoiy davlat pedagogika institutining oʻzbek adabiyoti kafedrasi uchun ishlab chiqilgan. Qoʻllanma «Oʻzbek adabiyoti tarixi» fanidan 1-kurs talabalari uchun mustaqil ishlarni tashkil etishga moʻljallangan. Unda talabalarga fanni oʻzlashtirishda yordam beradigan zarur koʻrsatmalar, topshiriqlar, adabiyotlar roʻyxati va internet resurslari keltirilgan. Qoʻllanma Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligining namunaviy dasturi va tegishli nizomlar asosida tuzilgan.
Ushbu kitob Atoiyning hayoti va ijodiga bag'ishlangan bo'lib, uning lirik merosini, g'azallarini tahlil qiladi. Kitobda shoirning nasl-nasabi, hayoti, ijodiy yo'li, g'azallarining mavzulari, badiiy xususiyatlari, tasavvufiy qarashlari va adabiy merosga qo'shgan hissasi haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, Navoiyning Atoiy haqidagi fikrlari va Atoiy g'azallarining tahlili ham o'rin olgan.
Ushbu matnda O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan Navoiy Davlat Pedagogika Institutining O'zbek adabiyoti kafedrasi uchun tayyorlangan "O'zbek adabiyoti tarixi" fanidan 1-kurs talabalari uchun uslubiy ko'rsatma haqida ma'lumot berilgan. Ko'rsatmada mustaqil ishlashga mo'ljallangan topshiriqlar va zarur adabiyotlar, internet manzillarida mavjud saytlar keltirilgan. Uslubiy ko'rsatma o'zbek filologiyasi fakulteti talabalariga mo'ljallangan.
Ushbu kitob oʻzbek mumtoz adabiyoti tarixini davrlashtirish, eng qadimgi adabiy yodgorliklar, adabiyotning paydo boʻlishi, rivojlanishi va xususiyatlari, shuningdek, qadimgi turkiy tillarda ijod qilgan shoirlar va ularning asarlari haqida maʼlumot beradi. Unda Sakkokiy, Lutfiy, Haydar Xorazmiy, Atoiy, Sayfi Saroyi, Durbek, Pahlavon Mahmud, Yusuf Xos Hojib, Mahmud Qoshgʻariy, Ahmad Yassaviy, Rabgʻuziy, Xorazmiy, Haydar Xorazmiy, Yusuf va Zulayho, Sakkokiy va Lutfiy kabi mumtoz shoirlar va ularning ijodiy meroslari haqida batafsil maʼlumotlar keltirilgan. Kitobda har bir mavzu boʻyicha koʻrib chiqiladigan shoirlar va ularning asarlari, ularning hayoti, ijodi, adabiy merosi va oʻzbek adabiyotiga qoʻshgan hissasi haqida soʻz boradi. Shuningdek, har bir mavzu yakunida mavzuni mustahkamlash uchun savollar va foydalanish uchun adabiyotlar roʻyxati berilgan.
Ushbu uslubiy qo'llanma O'zbek mumtoz va milliy uyg'onish adabiyoti
Mazmuniy tahlilda Sharqning tasavvufiy adabiyoti, xususan, Atoi ijodida Nasimiy g'oyalarining aks sado bergani tahlil qilinadi. Maqola Hurufiyya mazhabining asoschisi Fazlulloh Naimiy va uning shogirdi Sayyid Imomiddin Nasimiyning Ozarbayjon va Turkiy adabiyotiga ta'siri, xususan, Atoi she'riyatida bu ta'sirning ko'rinishlari yoritilgan. Nasimiyning "Anal haq" (Men haqiqatman) g'oyasi, arab harflarining mistik ma'nolari va ularning inson yuzi bilan bog'liqligi kabi mavzular Atoi ijodida qanday aks etgani misollar bilan ko'rsatilgan. Arab harflarining o'ziga xos ramziy ma'nolari, xususan, "alif", "lom", "mim", "nun", "sod" kabi harflarning inson go'zalligini ifodalashdagi o'rni va bu holatning Hurufiyya ta'limoti bilan bog'liqligi tahlil qilingan. Shuningdek, Mansur Hallojning g'oyalari ham Nasimiy va Atoi ijodida qanday aks-sado bergani tahlil etilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tavsiya etilgan bo'lib, unda o'zbek yozma adabiyotida folklor an'analari mavzusi keng yoritilgan. Kitobda adabiyot va folklorning o'zaro aloqadorligi, mumtoz adabiyot namoyandalarining ijodiga folklorning ta'siri masalalari tahlil qilingan. Shuningdek, asarda Alisher Navoiy, Bobur, Ogahiy kabi mumtoz shoirlarning ijodida folklor an'analari qanday aks etgani ko'rsatib berilgan.
Ushbu kitob atom va yadro fizikasi masalalariga bag'ishlangan bo'lib, unda kvant tabiat, atom tuzilishi, radioaktivlik va yadro reaksiyalari kabi asosiy mavzular yoritilgan. Kitob talabalar va o'qituvchilar uchun mo'ljallangan.