Ushbu hujjat til nazariyasi tadqiqotlariga oid materiallarni o'z ichiga olgan referatdir. Referat magistrantlar, aspirantlar va til nazariyasi sohasidagi tadqiqotchilar uchun mo'ljallangan. Referatda tushunchalar, ularning xususiyatlari, semantik kategoriyalar va lingvistik tahlilga oid ma'lumotlar keltirilgan. Unda tushunchalarning shakllanishi, grammatik va semantik kategoriyalar bilan aloqasi, shuningdek, mantiqiy va tilshunoslikdagi tushunchalar taqqoslanadi.
Ushbu dissertatsiya ishi kognitiv lingvistikaning fundamental tushunchalari, shu jumladan kontseptlar, ularning turlari, lingvokulturologik xususiyatlari va o'rganish metodologiyasi asoslarini tahlil qiladi. Tadqiqot til va tafakkur o'rtasidagi o'zaro bog'liqlikni, tilning dunyoni tushunish va tasvirlashdagi rolini, shuningdek, milliy tafakkurning til orqali ifodalanishini ko'rib chiqadi. Tadqiqotda rus, o'zbek va qoraqalpoq tillaridagi maqollar va matallar tahlil qilinib, undagi kontseptlarning qiyosiy-tilshunoslik va milliy-madaniy xususiyatlari ochib beriladi. Tadqiqotning asosiy maqsadi — ushbu tillarda kognitiv lingvistika kontseptlarining qiyosiy tahlilini taqdim etish, ularning umumiy va o'ziga xos jihatlarini aniqlash hamda ta'lim jarayonida kognitiv lingvistika usullaridan foydalanishning nazariy va amaliy ahamiyatini ko'rsatishdan iborat.
Ushbu matn nutq madaniyatini rivojlantirishga qaratilgan bo'lib, unda notiqlik san'ati, kommunikatsiya nazariyasi, psixolingvistika, semiotika, tilshunoslik, pedagogika kabi fanlarning ahamiyati ochib berilgan. Shuningdek, matnda o'qituvchi va talaba o'rtasidagi kommunikatsiya jarayoni, o'qituvchining nutqi va talabalarning uni qabul qilish xususiyatlari, pedagogik mahoratning roli, axborotni eslab qolish jarayonlari, nutqning tuzilishi, mantiqiyligi va ta'sirchanligi kabi masalalar ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob, tilshunoslikka bag'ishlangan bo'lib, unda konseptual metaforalarning mohiyati, turlari, lingvistik va kognitiv jihatlari ochib berilgan. Metaforalarning til va tafakkur bilan bog'liqligi, ularning adabiy va ilmiy nutqdagi o'rni, kognitiv lingvistika nuqtai nazaridan tahlili ko'rib chiqiladi. Shuningdek, konseptual metaforalarning lug'aviy va matn kontekstidagi xususiyatlari, ularning semantik va uslubiy vazifalari tahlil etiladi.
Ushbu maqola ingliz tilidagi birikmalarda konseptual to'liqlik kategoriyasini o'rganadi. Unda so'z birikmalarining ma'noviy asoslari, kuchaytiruvchi so'zlarning roli va ularning semantik va pragmatik vazifalari tahlil qilinadi. Maqolada kuchaytiruvchi so'zlarning ma'noviy bo'shlig'i, kontekstga bog'liqligi va uslubiy xususiyatlari misollar orqali ko'rsatib berilgan. Shuningdek, kuchaytiruvchi so'zlarning obyektiv va subyektiv baholashdagi farqlari hamda ularning ijobiy va salbiy sifatlarni kuchaytirishdagi roli tadqiq qilingan.
Ushbu maqola «konsept» atamasining ta'rifi va mazmunini ko'rib chiqadi, shuningdek ushbu atamaning tarixi va zamonaviy lingvistikadagi mashhurligini tavsiflaydi. Maqolada «konsept» atamasining ko'plab ta'riflari keltirilgan, ammo ularning hech biri umumiy qabul qilinmagan. «Konsept» nafaqat lingvistikada, balki umuman olganda eng mashhur atama hisoblanadi. Lingvistiklar shaxsiy va jamoaviy konseptlarga katta e'tibor berishadi. «Konsept» atamasining barcha ta'riflari turli nuqtai nazarlardan kelib chiqqan bo'lib, ular umumiy «konsept» tadqiqotiga qaratilgan.
Ushbu kitob pedagogika terminlari va tushunchalarining qisqacha lug'atini taqdim etadi. Unda ta'lim, tarbiya, o'qitish va o'qituvchining roli kabi asosiy pedagogik tushunchalar yoritilgan. Lug'at asosan pedagoglar va talabalar uchun mo'ljallangan bo'lsa-da, psixologlar, sotsiologlar va abituriyentlar uchun ham foydali bo'lishi mumkin.
Ushbu kitob oliy oʻquv yurtlarida oʻqitiladigan "Zamonaviy tabiatshunoslik konsepsiyalari" faniga oid maʼruzalar kursidir. Kitob talabalarga yangi fan bilan tanishish, tabiatshunoslik bilimlarining mohiyatini tushunish, uning madaniyat rivojidagi oʻrni, zamonaviy fanning asosiy gʻoyalari va XX asrning muhim nazariyalari haqida maʼlumot berishga qaratilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob tabiatshunoslikning asosiy tushunchalari, tarixi, tamoyillari va ekologik muammolarini o'rganadi. Unda materiya tuzilishi, simmetriya, energiyaning saqlanish qonunlari, kimyoviy va biologik jarayonlar, biosfera va insonning tabiatga ta'siri kabi mavzular yoritilgan. Kitob talabalar va tabiatshunoslikka qiziquvchilar uchun mo'ljallangan bo'lib, zamonaviy ilmiy bilimlarni ommalashtirishga qaratilgan.