Ushbu kitob oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent avtomobil-yo'llar instituti talabalari uchun mo'ljallangan. Unda "Pedagogika va psixologiya" kafedrasi tomonidan ishlab chiqilgan "Malaka oshirish metodikasi" fani bo'yicha amaliy mashg'ulotlar topshiriqlari jamlangan. Kitob "Kasbiy ta'lim" bakalavriat yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, 2010-yilda Toshkent shahrida nashr etilgan.
Ushbu o'quv-uslubiy majmua "Kasbiy pedagogika" fanining asosiy tushunchalari, muammolari va kasbiy ta'lim tizimidagi o'rni haqida ma'lumot beradi. Unda o'qitish uslublari, ta'lim-tarbiya jarayoni, kasbiy pedagogikaning vazifalari hamda talabalarni mustaqil ta'lim olishga yo'naltiruvchi materiallar jamlangan.
Ushbu kitobda professional psixologiya fanining asosiy tushunchalari, rivojlanish bosqichlari, muammolari va kasbiy faoliyatdagi o'rni, shuningdek, menejment psixologiyasi, ish faoliyatini baholash usullari kabi masalalar yoritilgan. Kitob, asosan, oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, professional psixologiya sohasida bilim berishga qaratilgan.
Ushbu kitob axloq falsafasi va professional etika masalalarini chuqur o'rganadi. Unda axloqning mohiyati, uning jamiyatdagi va inson hayotidagi o'rni, turli axloqiy nazariyalar (utilitarizm, deontologiya, fazilatlar etikasini) tahlil qilinadi. Shuningdek, kitobda kasbiy faoliyatning axloqiy jihatlari, jumladan, turli kasblar uchun xos bo'lgan axloqiy tamoyillar, xususan, shifokor, o'qituvchi, olim va boshqa mutaxassislar faoliyatidagi etika masalalari keng yoritilgan. Kompyuter va axborot texnologiyalari etikasiga ham alohida to'xtalib o'tilgan. Kitobda insonning ma'naviy rivojlanishi, jamiyatning axloqiy normalarga rioya qilishi va professional faoliyatda halollik, mas'uliyat kabi tamoyillarga sodiq qolish muhimligi ta'kidlanadi.
Ushbu o'quv qo'llanma
Maqolada mehnat bozorida mutaxassislarni tayyorlash sifatini ta'minlash masalalari ko'rib chiqiladi. Ta'lim tizimining uzluksizligi, o'quv jarayoniga kompetensiyaviy yondashuvning ahamiyati, shuningdek, professional o'zini o'zi belgilash, individual xususiyatlar va ish beruvchilarning ehtiyojlarini hisobga olish zarurligi ta'kidlanadi. Professional-pedagogik, tibbiy-fiziologik va ijtimoiy-iqtisodiy aspektlar ajratib ko'rsatilgan. O'qitishning psixologik-pedagogik muammolari, shuningdek, ta'limda tarbiyaning ahamiyati masalalari ham muhokama qilinadi. O'quv jarayonini modernizatsiya qilish yo'nalishlari, o'quv jarayonini professional faoliyatga yaqinlashtirish, yangi pedagogik texnologiyalarni joriy etish va o'qituvchilarning faolligini oshirish zarurligi ta'kidlanadi.
Ushbu maqola professional ta'lim pedagogining kasbiy kompetensiyasini takomillashtirishning mohiyatini ochib beradi. Zamonaviy sharoitda pedagogdan yuqori darajada kompetentlik talab etilayotgani, jamiyatdagi o'zgarishlar tufayli o'qituvchilar oldiga yangi vazifalar qo'yilayotgani ta'kidlanadi. Kompetentlikning asosiy tarkibiy qismlari: kalit, asosiy va maxsus kompetensiyalar turlari, ularning o'zaro farqlari va ahamiyati tushuntiriladi. Maqolada professional kompetentlikni rivojlantirishning asosiy yo'nalishlari, jumladan, uslubiy birlashmalarda ishlash, ijodiy guruhlar, loyiha-tadqiqot ishlari, innovatsion faoliyat va boshqalar sanab o'tiladi. Shuningdek, pedagogning professional kompetentligi ko'p qirrali hodisa ekanligi, unga nazariy bilimlar, ularni amaliyotda qo'llash, shaxsiy qadriyatlar va o'zini o'zi baholash kirishi ta'kidlanadi. Pedagogik faoliyatni amalga oshirishda va o'quvchilarni o'qitishda barqaror yuqori natijalarga erishgan o'qituvchi professional kompetent hisoblanishi qayd etiladi. Pedagogning kasbiy kompetensiyasini takomillashtirish jarayoni uning butun kasbiy faoliyati davomida davom etishi va doimiy dinamiklikka egaligi ta'kidlangan.
Ushbu kitobda axborot texnologiyalari, axborot tizimlari, kompyuter texnikasi, dasturiy ta'minot, tarmoq texnologiyalari, axborot xavfsizligi va boshqa dolzarb mavzular chuqur o'rganilgan. O'quv qo'llanma sifatida tayyorlangan ushbu kitob, barcha keng ko'lamli ma'lumotlar va ilovalarni o'z ichiga oladi. Kitobda ayniqsa huquqni muhofaza qilish organlari va boshqa tashkilotlarda axborot texnologiyalaridan foydalanishning ahamiyati, axborot-analitik ishlar, kompyuter jinoyatlari va ularning oldini olish usullari batafsil yoritilgan. Kitob axborot jamiyati va uning rivojlanayotgan texnologiyalari haqida tushuncha beradi. Kitobda nazariy bilimlar va amaliyotning uyg'unlashuvi ta'minlangan bo'lib, bu talabalarga axborot texnologiyalari sohasida malakali mutaxassis bo'lib etishishga yordam beradi.
Maqola rus tilini o'qitishning professional yo'nalishiga bag'ishlangan. Unda O'zbekistonda rus tilini o'rganishga e'tibor kuchaygani, darslarda talabalarning mutaxassisligi bo'yicha matnlar bilan ishlash zarurligi ta'kidlangan. Shuningdek, iqtisodiy yo'nalish talabalari uchun mos mavzular va ularni o'qitish metodikasi, xususan, iqtisodiy terminlarni o'rgatish usullari ko'rsatilgan. Ta'lim jarayonida kompyuter texnologiyalaridan foydalanishning afzalliklari ham keltirilgan.
Ushbu kitob, kadrlarni boshqarishda professional kompetentsiyalarni baholash texnologiyalariga bag'ishlangan. Unda kadrlarni tanlash, joylashtirish va rivojlantirishning nazariy va amaliy jihatlari ko'rib chiqiladi. Kitobda kompetentsiya tushunchasi, uni baholash usullari, turli kasblar uchun baholash mezonlari va metodikalari keltirilgan. Shuningdek, kitob baholash markazlarini tashkil etish, xodimlarning psixologik portretlarini tuzish va baholash natijalari asosida qarorlar qabul qilish masalalarini yoritadi.