Ushbu kitob sholichilik haqida bo'lib, uning xalq xo'jaligidagi ahamiyati, tarixi, ekilish mintaqalari, hosildorligi, morfologik va biologik xususiyatlari, O'zbekistonda ekiladigan navlari, yetishtirish texnologiyalari, kasalliklari, zararkunandalari va ularga qarshi kurash choralari, hosilni yig'ishtirish usullari hamda ko'chat usulida yetishtirish kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
Ushbu kitob sholi yetishtirishning ilmiy-amaliy jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda sholi yetishtirish usullari, ularning o'sishi va rivojlanishiga ta'siri, hosildorlik, don sifatini saqlash texnologiyalari va iqtisodiy samaradorligi kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitobda shuningdek sholichilikda mehnat muhofazasi masalalari ham yoritilgan. Tajriba natijalari va ishlab chiqarishga tavsiyalar berilgan.
Asarda Cho‘li Iroq kuyining ta’siri ostida er-xotin munosabatlarida yuzaga kelgan tushunmovchiliklar va his-tuyg‘ular tasvirlangan. Muhabbat ismli ayolning kuyga bo‘lgan hissiy munosabati Baxtiyorning rashkini qo‘zg‘atadi, ammo oxir-oqibatda ular o‘tmish xotiralari va tuyg‘ularni birga kechirib, munosabatlarini mustahkamlaydi.
Ushbu kitob O'zbekistonda sholi poyasidan qog'oz ishlab chiqarish texnologiyasini o'rganishga bag'ishlangan. Unda sholi poyasidan tsellyuloza olish usullari, texnologik jarayonlar, kimyoviy moddalar va ularning ta'siri, shuningdek, olingan tsellyulozaning fizik-kimyoviy xususiyatlari batafsil yoritilgan. Kitob talabalar, tadqiqotchilar va qog'oz sanoati xodimlari uchun mo'ljallangan.
Ushbu dissertatsiya шолипоя ва унинг чиқиндиларидан (лузга, кепак) целлюлоза олиш ва улар асосида қоғоз ва картон ишлаб чиқаришнинг технологик жараёнларини, шунингдек, олинган целлюлозанинг физик-кимёвий хоссаларини ўрганишга бағишланган. Тадқиқотда шолипоянинг асосий хомашё сифатида қўлланилиши, унинг кимёвий таркиби, лигнин ва целлюлоза миқдорини аниқлаш, турли усуллар (натрон, сульфат)да целлюлоза олиш жараёнлари, олинган целлюлозани оқартириш ва унинг сифатини баҳолаш каби масалалар батафсил ёритилади. Шунингдек, лузга ва гурунч кепагидан целлюлоза олиш ва уларнинг хоссаларини ўрганиш ҳам киритилган. Олинган натижалар асосида шолипоя асосида қоғоз ишлаб чиқаришнинг самарадорлиги ва аҳамияти кўрсатиб берилган.
Ushbu kitobda ikki xil hikoya joy olgan. Birinchi hikoya "Shoxli Iskandar" deb nomlanadi. Unda shoh Iskandar soch-soqolini oldirgandan keyin sartaroshni o'ldirtirib yuborishi va buvisining qiziquvchanligidan shohning boshida shox paydo bo'lishi hamda bu holatni sartaroshning sir tutishi haqida hikoya qilinadi. Ikkinchi hikoya "Minora" deb nomlanadi. Unda bir begona yo'lovchining qishloq ahli bilan kelishib, minorani ko'chirib berishi va buning evaziga uch oy davomida yaxshi boqilishini so'rashi, so'ngra esa ovulni aldagani haqida hikoya qilinadi.
Ushbu kitob ikki qismdan iborat boʻlib, birinchisi «Shoxli Iskandar» nomli oʻzbek xalq ertagi, ikkinchisi esa «Minora» nomli ozarbayjon xalq ertagidan tuzilgan. «Shoxli Iskandar» ertagida oʻz soqolini olgan sartaroshni oʻldirishga buyurgan shafqatsiz shoh Iskandar va uning sochi olib, shoxi borligini bilib qolgan, ammo qatʼiy qasamyod bilan bu sirni saqlab qolgan chol haqida hikoya qilinadi. Chol togʻdagi choʻplar orasidagi qamishdan nay yasab, undan «Iskandarning shoxi bor» deb kuylagani sababli, bu sirlar fosh boʻladi. «Minora» ertagida esa, ovulning narigi chekkasidagi minorani oʻrtaga olib kelishni orzu qilgan keksa ayol va uning iltimosini bajarishga vaʼda berib, ovul ahli tomonidan uch oy davomida yaxshilab boqilgan yolovchi haqida soʻzlanadi. Yigit oʻzining kuchiga ishonib, minorani yelkasiga ortib olib ketishga tayyorligini aytadi, ammo hech kim bunga jurʼat eta olmagach, ularni masxara qilib chiqib ketadi. Ertaklar bolalarga mehr-shafqat, rostgoʻylik, qatʼiyat va oʻz kuchiga ishonish kabi qadriyatlarni oʻrgatadi.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "O'simlikshunoslik va paxtachilik" fani dasturi asosida tayyorlangan bo'lib, qishloq xo'jaligi yo'nalishi talabalariga mo'ljallangan. Kitobda O'zbekiston sharoitida yetishtiriladigan asosiy dala ekinlarining ahamiyati, kelib chiqishi, tarqalishi, hosildorligi, biologik xususiyatlari va yetishtirish texnologiyalari bayon qilingan.
Ushbu kitob qumli tuproqlarda sholi yetishtirish, tuproqni yaxshilash, begona o'tlarga qarshi kurash usullari, ekish tartibi va vaqtlar, kasalliklar, o'g'itlash, unumdorlikni oshirish, hosilni yig'ib olish va boshqa sholichilik masalalariga bag'ishlangan. Shuningdek, O'zbekistonda ekiladigan sholi navlari, ularning biologik xususiyatlari va sholichilikning xalq xo'jaligidagi ahamiyati haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu she'rda shoh bo'lishning qiyinchiliklari, vatandan uzoqda o'tgan hayotning mashaqqatlari, adolat va xalq dardini his qilish zaruriyati kabi mavzular qamrab olingan. Shohlar ham oddiy odamlar kabi turli qiyinchiliklarga duch kelishi, ularning ham orzu-umidlari, sog'inchi bo'lishi mumkinligi ta'kidlanadi.