Ushbu matn O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti xujalik huquqi kafedrasi uchun tayyorlangan qonuniy materialdir. Unda aksionerlarning huquqlari va ularni himoya qilish masalalari ko'rib chiqiladi. Ishda aksionerlik jamiyatlarining faoliyati, aksionerlarning huquqlari va manfaatlarini himoya qilish mexanizmlari hamda korporativ nizolar ko'rib chiqilgan.
Ushbu maqola qimmatli qog'ozlar, xususan, aksiyalar huquqiy munosabatlar obyekti sifatida o'rganadi. Unda aksiyadorlik jamiyatlarining iqtisodiy asoslari, aksiyalarning ahamiyati, turlari, huquqlari va boshqaruvdagi ishtiroki kabi masalalar tahlil qilinadi.
Ushbu kitobda aksiyalar, korxonalarni aksiyalashtirish, aksiyadorlar va aksiyadorlik jamiyatlarining bozor iqtisodiyoti sharoitidagi huquqiy munosabatlari haqida o'quv-uslubiy materiallar keltirilgan. Shuningdek, qimmatli qog'ozlar bozori bo'yicha namunaviy amaliy masalalar va qisqacha terminologik lug'at berilgan, qimmatli qog'ozlar bozorida internetning yangi imkoniyatlari, O'zbekiston Respublikasining "Qimmatli qog'ozlar va fond birjasi to'g'risida"gi qonuni hamda aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish masalalari yoritilgan.
Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston iqtisodiyotini isloh qilish, mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish, aktsiyadorlik jamiyatlarini tashkil etish va boshqarish masalalarini o'rganishga bag'ishlangan. Qo'llanmada aksiyadorlik jamiyatlarining turlari, ularni tashkil etish, qayta tashkil etish va tugatish tartibi, aksiyadorlik jamiyatini boshqarish organlari, xususiylashtirish jarayonida ishtirok etuvchi bozor institutlari (auksionlar va savdolar, birja va birjadan tashqari bozorlar), korxona mulkini baholash, davlat va xo'jalik yurituvchi sub'ektlarning o'zaro munosabatlari masalalari ko'rib chiqiladi. Qo'llanma iqtisodiyot oliy o'quv yurtlari talabalari, tadqiqotchilar va xususiylashtirish masalalari bilan qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu maqola korporativ boshqaruv tizimida aksiyadorlar huquqlarining ahamiyati va ularning rolini oshirish masalalariga bag'ishlangan. Unda aksiyadorlarning huquqlari, ularning kompaniya boshqaruvida ishtiroki, ochiq kompaniyalarda investitsiya qilish, mulk huquqlari, axborot olish va ovoz berish huquqlari kabi jihatlar tahlil qilingan. Maqolada, shuningdek, aksiyadorlarning umumiy yig'ilishlarida samarali ishtirok etishlari, boshqaruv kengashi a'zolarini saylash va ularning foydadan ulush olish huquqlari ham yoritilgan. Tadqiqotda aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish va ularning rolini oshirish bo'yicha muhim takliflar berilgan, jumladan, huquqiy va ma'muriy choralar joriy etish, shikoyatlar uchun maqbul tovon puli va samarali hal qilish usullarini yaratish zarurati ta'kidlangan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi qimmatli qog'ozlar bozori, uning rivojlanishi, huquqiy asoslari, institutlari va operatsiyalari haqida batafsil ma'lumot beradi. Unda qimmatli qog'ozlarning turlari, emitentlar, investorlar, fond birjalari, depozitariylar, kliring palatalari va tijorat banklarining bu bozordagi roli hamda faoliyati yoritilgan. Shuningdek, kitobda mamlakatimiz qimmatli qog'ozlar bozorining rivojlanishiga ta'sir ko'rsatuvchi omillar, xalqaro tajribalar va davlat tomonidan tartibga solish mexanizmlari ham tahlil qilingan.
Ushbu kitob aktsiyadorlik jamiyatlarida umumiy yig'ilishlarning o'tkazilishi, tartibi va huquqiy asoslariga bag'ishlangan. Unda O'zbekiston qonunchiligiga muvofiq aktsiyadorlarning huquqlari, majburiyatlari, yig'ilish jarayonlari va korporativ nizolarni hal etish mexanizmlari tahlil qilinadi.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasida bozor iqtisodiyotiga o'tish, makroiqtisodiy siyosat, davlatning iqtisodiy vazifalari, tadbirkorlikni rivojlantirish, monopoliyaga qarshi kurash, iqtisodiyotni barqarorlashtirish va aholini ijtimoiy himoya qilish masalalarini o'rganadi. Kitobda davlatning iqtisodiy siyosati, tadbirkorlik faoliyatini tartibga solish, investitsiyalarni rag'batlantirish, aholi daromadlarini qayta taqsimlash, hududlarni rivojlantirish va boshqa masalalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu o'quv-uslubiy majmua qimmatli qog'ozlar bozorining asosiy tushunchalarini, ishtirokchilarini, korporativ huquq asoslarini, aksiyalar va obligatsiyalar bozorlarini, davlat qimmatli qog'ozlarini, emissiya jarayonini, infratuzilmani, professional faoliyat turlarini, qimmatli qog'ozlar muomalasini, tartibga solish tizimini, veksellarni, moliyaviy hisob-kitoblarni, hosila instrumentlarni va risklarni xedjlash kabilarni qamrab oladi. Majmua talabalarga qimmatli qog'ozlar bozori haqida keng qamrovli bilim berishga mo'ljallangan.
Ushbu o'quv-metodik majmua (UMK) "Qimmatli qog'ozlar bozori" fanini o'rganish uchun mo'ljallangan bo'lib, talabalarga qimmatli qog'ozlar bozorining mohiyati, funktsiyalari, tuzilishi, ishtirokchilari va ularni tartibga solish mexanizmlari haqida bilim beradi. UMK tarkibiga ma'ruzalar kursi, amaliy mashg'ulotlar, nazorat savollari, testlar va boshqa o'quv materiallari kiradi. Majmua qimmatli qog'ozlar bozorining nazariy va amaliy jihatlarini qamrab oladi, talabalarga bozorning asosiy tushunchalari va instrumentlari, shuningdek, investitsiya strategiyalari va risklarni boshqarish usullari haqida tushuncha beradi.