Asarda Cho‘li Iroq kuyining ta’siri ostida er-xotin munosabatlarida yuzaga kelgan tushunmovchiliklar va his-tuyg‘ular tasvirlangan. Muhabbat ismli ayolning kuyga bo‘lgan hissiy munosabati Baxtiyorning rashkini qo‘zg‘atadi, ammo oxir-oqibatda ular o‘tmish xotiralari va tuyg‘ularni birga kechirib, munosabatlarini mustahkamlaydi.
Ertakda maqtanchoq jo'ja haqida hikoya qilinadi. Ona tovuqning o'n bir bolasidan biri doimo o'zini maqtaydi va boshqalarni mensimaydi. Uning bu xulqi atrofdagilarga yoqmaydi. Bir kuni u o'ziga mos uy qidirib yo'lga chiqadi. Yo'lda soy, olov, daraxt kabi narsalarga duch keladi va ularga yordam berishdan bosh tortadi. Oxir-oqibat, bir uyga kirib qoladi, lekin u yerda uni oshpaz ushlab oladi. Oshpaz uni yuvmoqchi bo'ladi, lekin jo'ja yordam so'ragan suv va olov unga yordam bermaydi, chunki u ilgari hech kimga yordam bermagan edi. Jo'ja qochib qutuladi va uyga qaytib, maqtanchoqlikni tashlaydi.
Ertak chol va kampirning jo'xori ekinlarini hakka degan qushning yeb ketishi, cholning tuzoq o'rnatib hakkani ushlashi va hakkaning evaziga sehrli dasturxon taklif qilishi haqida hikoya qiladi. Chol hakkaning uyiga borib, sehrli dasturxonni oladi, lekin uyiga qaytayotganda boylikka hirs qo'yib, yana hakkani tutishni o'ylaydi. Uyga kelgach, dasturxonni ishlatmoqchi bo'ladi, ammo dasturxon ishlamaydi. Chol yomon niyat qilgani uchun sehrli dasturxonning kuchini yo'qotganini anglab yetadi.
Ushbu kitob Qashqadaryo viloyatida o'sadigan chakanda (Hippophae rhamnoides L.) o'simligining morfologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda chakandaning botanik tavsifi, tarqalishi, madaniylashtirilishi, xo'jalikdagi ahamiyati, shuningdek, qalamchalar yordamida ko'paytirish usullari, bir va ikki yillik nihollarning o'sishi va rivojlanishi kabi masalalar yoritilgan. Tadqiqot natijalari chakanda bog'larini yaratishda foydalanish uchun tavsiyalar berish bilan yakunlanadi.
Ushbu ilmiy ish Chodaksoy havzasida dorivor zamburug'larning tarqalishi, bioekologiyasi, morfologik tuzilishi va ularning inson hayotiy faoliyatida ahamiyatini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot davomida Chodaksoy havzasida 54 ta dorivor makromitsetlar aniqlanib, ularning tasnifi, geografik tarqalishi hamda foydali xususiyatlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, dorivor zamburug'lar bilan bog'liq zaharlanishlar va ularning oldini olish choralari ham yoritilgan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi qizil mevali chakandaning suv rejimini o'rganishga bag'ishlangan. Unda O'zbekiston sharoitida chakanda o'simligining tarqalishi, biologik xususiyatlari, jumladan, suv rejimining ko'rsatgichlari, transpiratsiya jadalligi, barglarning suv tanqisligi va suvni saqlash qobiliyati kabi jihatlari tadqiq etilgan. Shuningdek, adabiyotlar sharhi, tadqiqot uslublari va natijalari ham keltirilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitobda ikki xil hikoya joy olgan. Birinchi hikoya "Shoxli Iskandar" deb nomlanadi. Unda shoh Iskandar soch-soqolini oldirgandan keyin sartaroshni o'ldirtirib yuborishi va buvisining qiziquvchanligidan shohning boshida shox paydo bo'lishi hamda bu holatni sartaroshning sir tutishi haqida hikoya qilinadi. Ikkinchi hikoya "Minora" deb nomlanadi. Unda bir begona yo'lovchining qishloq ahli bilan kelishib, minorani ko'chirib berishi va buning evaziga uch oy davomida yaxshi boqilishini so'rashi, so'ngra esa ovulni aldagani haqida hikoya qilinadi.
Ushbu kitob ikki qismdan iborat boʻlib, birinchisi «Shoxli Iskandar» nomli oʻzbek xalq ertagi, ikkinchisi esa «Minora» nomli ozarbayjon xalq ertagidan tuzilgan. «Shoxli Iskandar» ertagida oʻz soqolini olgan sartaroshni oʻldirishga buyurgan shafqatsiz shoh Iskandar va uning sochi olib, shoxi borligini bilib qolgan, ammo qatʼiy qasamyod bilan bu sirni saqlab qolgan chol haqida hikoya qilinadi. Chol togʻdagi choʻplar orasidagi qamishdan nay yasab, undan «Iskandarning shoxi bor» deb kuylagani sababli, bu sirlar fosh boʻladi. «Minora» ertagida esa, ovulning narigi chekkasidagi minorani oʻrtaga olib kelishni orzu qilgan keksa ayol va uning iltimosini bajarishga vaʼda berib, ovul ahli tomonidan uch oy davomida yaxshilab boqilgan yolovchi haqida soʻzlanadi. Yigit oʻzining kuchiga ishonib, minorani yelkasiga ortib olib ketishga tayyorligini aytadi, ammo hech kim bunga jurʼat eta olmagach, ularni masxara qilib chiqib ketadi. Ertaklar bolalarga mehr-shafqat, rostgoʻylik, qatʼiyat va oʻz kuchiga ishonish kabi qadriyatlarni oʻrgatadi.
Ushbu kitob Sharq jiydasi (Elaeagnus L.) va chakanda (Hippophae L.) turkumlarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, ularning sistematikasi, biologiyasi, geografik tarqalishi, xalq xo'jaligidagi ahamiyati, ko'paytirish usullari va seleksiyasi hamda ularning iqtisodiy samaradorligi haqida ma'lumot beradi. Kitobda bu o'simliklarning mahalliy va xorijiy ilmiy tadqiqotlar asosida o'rganilganligi, ularning genetik resurslari, istiqbolli shakllari, bioximyaviy tarkibi, ayniqsa mevalarining vitamin va yog' miqdori hamda ularning iqtisodiy samaradorligi bo'yicha batafsil ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, kitobda nodir va noyob mahalliy navlar va shakllarni tanlash, ko'paytirish hamda ulardan samarali foydalanish bo'yicha tavsiyalar berilgan.