Bosh sahifa>Qidiruv natijalari
🔍

Psixolingvistika.

Ushbu kitob o'zbek tilshunosligida matnni psixolingvistik jihatdan tahlil qilishga bag'ishlangan. Unda matn yaratilishi va uning idroki jarayonlari, psixolingvistik hodisalar, metaforalar, lingvokulturologiya va diskurs tahlili kabi mavzular atroflicha yoritilgan. Kitobda V.Gumboldt, A.A.Leontev, N.I.Jinkin, E.S.Kubryakova, V.P.Belyanin kabi dunyoga mashhur lingvistlarning nazariy qarashlari va tadqiqotlari keltirilgan. O'zbek tilshunosligida ushbu soha bo'yicha amalga oshirilgan tadqiqotlar ham tahlil qilingan. Kitobning asosiy maqsadi – nutqiy faoliyatning umumiy qonuniyatlarini, uning psixolingvistik jihatlarini, shuningdek, matn va tilning o'zaro aloqadorligini ochib berishdan iborat.

🔑 Kalit soʻz🎯 82.2%

Muloqotning psixolingvistik tadqiqi

Ushbu dissertatsiya avtoreferati "Muloqotning psixolingvistik tadqiqi" mavzusida bo'lib, unda muloqotning psixologik va lingvistik jihatlari, shu jumladan, muloqot turlari, bosqichlari, psixologik va lisoniy omillarning o'zaro ta'siri atroflicha tahlil qilingan. Tadqiqotda shaxsning individual xususiyatlari, hissiy-ruhiy holatlar hamda ularning nutq jarayoniga ta'siri ko'rib chiqilgan. Zamonaviy tilshunoslikda ushbu yo'nalishdagi tadqiqotlarning o'rni va ahamiyati, shuningdek, jahon va o'zbek tilshunosligida muloqotni o'rganishning dolzarbligi, nazariy qarashlar, tadqiqot metodlari, amaliy va ilmiy yangiliklari ham yoritilgan. Xususan, muloqotni intrapersonal, interpersonal va kvazimuloqot kabi turlarga ajratib, ularning xususiyatlari, boshqaruv mexanizmlari tahlil qilingan. Shuningdek, xotira, diqqat, idrok kabi psixologik jarayonlarning muloqotga ta'siri, tilning ijtimoiy-psixologik sharoitlar bilan bog'liqligi, shaxsning nutqiy faoliyatidagi hissiy-ruhiy holatlarning o'rni, affektiv holatlarning nutqqa ta'siri keng yoritilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 76.8%

Psychologic analyses of the notion of asymmetry in the process of communication

Ushbu maqola nutq jarayonidagi psixologik o'zgarishlarni muhokama qiladi. Nutq jarayonida psixologik va ta'sir holatlarining ta'siri badiiy asarlardan olingan matnlar asosida tahlil qilinadi. Nutqning shakllanishini o'rganishga intilish va uni qabul qiluvchi shaxs omili o'zbek tilshunosligida uzoq tarixga ega. Maqolada nutq faoliyati natijasi sifatida matnga yondashuv psixolingvistikaning o'ziga xos xususiyati ekanligi ta'kidlanadi. Nutq muloqoti davomida sheriklardan biri boshqasiga ta'sir o'tkazishga va uning hissiyotlari va emotsional holatini o'zgartirishga harakat qiladi. Nutq kontaktlari muammolariga bunday yondashuv matn tahlilining ikki yo'nalishini rejalashtiradi. Birinchi yo'nalish matnni shakllantirish jarayonini, ikkinchisi esa qabul qiluvchi matnning mazmunini qanday tushunishini o'rganadi. Psixologik sharoitlarni tahlil qilib, nutq shakllanish jarayonlarining uchta turi ajratib ko'rsatiladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 76.6%

Суд органи ва қонун ҳужжатларининг психолингвистик таҳлилига доир айрим мулоҳазалар

Ushbu maqola sud organi faoliyatini va uning ishtirokchilari o'rtasidagi muloqotlarni tartibga soluvchi qonun hujjatlarini, xususan, jinoyat protsessual kodeksini hamda sud jarayoniga tegishli asoslarni psixolingvistik tahlil qilishga bag'ishlangan. Unda inson ruhini, tilini va hayotiy me'zonlarini tartibga solish, tafakkur va tilning mushtarakligini to'g'ri o'ylash va to'g'ri so'zlashga yo'naltirish zarurligi ta'kidlanadi. Maqolada sud jarayonining psixologik jihatlari, raislik qiluvchining har bir ishtirokchi bilan kommunikatsiya o'rnatishi hamda nutqning yaratilishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 76.3%

Нутқий фаолият жараёнидаги руҳий ҳолатларнинг ўзбек тилининг турли сатҳ бирликлари воситасида акс этиши

Ushbu dissertatsiya avtoreferati o'zbek tilidagi nutqiy faoliyatda ruhiy holatlarning aks etishini lingvistik va psixolinguistik jihatdan tahlil qiladi. Unda nutq yaratish va idrok etish jarayonlari, ulardagi sub'ektiv omillar, shuningdek, til birliklarining bu jarayondagi roli ko'rib chiqiladi. Tadqiqotda o'zbek adabiyoti namunalari asosida nutqning psixosemantik va psixolingvistik xususiyatlari tahlil qilinib, tilning shaxs va jamiyat bilan aloqadorligi hamda milliy madaniyatni ifodalashdagi roli ochib berilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 76.2%

Psixolingvistikada adabiy me’yor va uning mazmun mohiyati

Ushbu kitob psixolingvistika, uning grammatika va psixologiya, til o'zlashtirish nazariyalari, transformatsion grammatika, psixolingvistikada ma'no va mazmun muammolari, til, nutq va tafakkur munosabatlari kabi jihatlarini o'rganadi. Unda nutqning shakllanishi, idrok etilishi, nutqiy xatolar, fikrlash shakllari, xotira va boshqa psixologik omillar hamda ularning o'zaro aloqalari tahlil etiladi. Kitob tilshunoslik, psixologiya va falsafa sohalariga qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.

🔑 Kalit soʻz🎯 76.0%

Турли тизимли тилларда ҳолат феълларига психолингвистик ёндашув

Ushbu maqolada turli tillarda holat fe'llariga psixolingvistik yondashuv ko'rib chiqiladi. Muallif fransuz tilidagi "avoir + nom" konstruksiyasining o'ziga xos psixolingvistik xususiyatlarini tahlil qiladi. Tadqiqotda "avoir + nom" konstruktsiyasi tarkibida qo'llaniladigan turli xil artikllar va ularning ma'nolari, ayniqsa, mavhum ot elementlari bilan qo'llanilishi atroflicha o'rganilgan. Maqolada mavhum otlarning insonning ichki hissiyotlari va kechinmalarini qanday ifodalashi ham tahlil qilinadi.

🔑 Kalit soʻz🎯 75.9%

Odil Yoqubov asarlarida inson ruhiy holati ifodalanishining lisoniy manzarasi

Ushbu dissertatsiya avtoreferati Odil Yoqubov asarlarida inson ruhiy holatining lisoniy manzarasini psixolingvistik nuqtai nazardan tahlil qiladi. Tadqiqotda yozuvchining shaxsiy uslubining o'ziga xos xususiyatlari, jumladan, lingvokognitiv va lingvomadaniy jihatdan tahlili amalga oshirilgan. Asosiy urg'u qahramonlarning ichki dunyosini, hissiyotlarini, o'y-xayollarini ifodalashda til vositalarining o'rni va ularning ahamiyatiga qaratilgan. Tadqiqotda o'xshatishlar, sifatlashlar, metaforalar, analogiyalar va boshqa stilistik vositalar orqali inson ruhiy holatining ifodalanishi atroflicha o'rganilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 75.8%