🔍

Psycholinguistic investigations of language in linguistics

Ushbu kitob psixolingvistika sohasiga bag'ishlangan bo'lib, til va inson psixologiyasi o'rtasidagi aloqalarni o'rganadi. Unda tilning mohiyati, psixolingvistikaning asosiy masalalari, tilning inson aqli bilan o'zaro ta'siri, tilni o'rganish jarayonlari, nutqni tushunish va yaratish mexanizmlari, shuningdek, psixolingvistikaning kundalik hayotga tatbiqi kabi mavzular ko'rib chiqiladi. Kitobda tilshunoslik va psixologiya sohalaridagi turli nazariyalar va tadqiqotlar tahlil qilinadi, bahsli masalalar yoritiladi va psixolingvistikaning kelajakdagi rivojlanish istiqbollari muhokama qilinadi.

🔑 Kalit soʻz🎯 100.0%

Psixolingvistika.

Ushbu kitob o'zbek tilshunosligida matnni psixolingvistik jihatdan tahlil qilishga bag'ishlangan. Unda matn yaratilishi va uning idroki jarayonlari, psixolingvistik hodisalar, metaforalar, lingvokulturologiya va diskurs tahlili kabi mavzular atroflicha yoritilgan. Kitobda V.Gumboldt, A.A.Leontev, N.I.Jinkin, E.S.Kubryakova, V.P.Belyanin kabi dunyoga mashhur lingvistlarning nazariy qarashlari va tadqiqotlari keltirilgan. O'zbek tilshunosligida ushbu soha bo'yicha amalga oshirilgan tadqiqotlar ham tahlil qilingan. Kitobning asosiy maqsadi – nutqiy faoliyatning umumiy qonuniyatlarini, uning psixolingvistik jihatlarini, shuningdek, matn va tilning o'zaro aloqadorligini ochib berishdan iborat.

🔑 Kalit soʻz🎯 76.1%

Sotsiolingvistika va tarjima

Ushbu kitob tarjima nazariyasi va amaliyotiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda tarjima jarayonining sotsiolingvistik jihatlari, ekvivalentsiz leksikaning o‘ziga xosliklari va tillararo lakunarlik muammolari chuqur tahlil etiladi. Kitobda tarjima jarayonida madaniyatlararo muloqotning ahamiyati, shuningdek, turli tillardagi lisoniy birliklarning ekvivalentligi masalalari ko‘rib chiqiladi. Muallif tarjima sifatiga ta’sir etuvchi omillarni, xususan lingvomadaniy tafovutlarni va tarjimonning mahoratini baholash mezonlarini aniqlashga harakat qiladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.0%

Odil Yoqubov asarlarida inson ruhiy holati ifodalanishining lisoniy manzarasi

Ushbu dissertatsiya avtoreferati Odil Yoqubov asarlarida inson ruhiy holatining lisoniy manzarasini psixolingvistik nuqtai nazardan tahlil qiladi. Tadqiqotda yozuvchining shaxsiy uslubining o'ziga xos xususiyatlari, jumladan, lingvokognitiv va lingvomadaniy jihatdan tahlili amalga oshirilgan. Asosiy urg'u qahramonlarning ichki dunyosini, hissiyotlarini, o'y-xayollarini ifodalashda til vositalarining o'rni va ularning ahamiyatiga qaratilgan. Tadqiqotda o'xshatishlar, sifatlashlar, metaforalar, analogiyalar va boshqa stilistik vositalar orqali inson ruhiy holatining ifodalanishi atroflicha o'rganilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.8%

The theory of mental lexicon and its interpretation in modern linguistics

Ushbu malaka ishi "Ruhiy leksikon nazariyasi va uning zamonaviy tilshunoslikdagi talqini" mavzusiga bag'ishlangan. Unda ruhiy leksikonning mohiyati, tuzilishi va tashkil etilishi turli lingvistik yo'nalishlar nuqtai nazaridan ko'rib chiqiladi. Shuningdek, kognitiv lingvistika doirasida ruhiy leksikonni talqin qilish masalalari, xususan, kategoriyalash va konsepsiyalashning ruhiy leksikonning asosiy operatsion birliklari sifatidagi roli o'rganiladi. Ishda "olov" konseptining ruhiy leksikonda aks etishi tahlil qilinadi va konseptual metafora, jumladan, "biznes - sport" metaforasining kognitiv mexanizmlari tadqiq etiladi. Tadqiqotning amaliy ahamiyati shundan iboratki, uning natijalari kognitiv lingvistika, semantika, stilistika va leksikografiya bo'yicha ma'ruzalar va seminarlarda, shuningdek, chet tillarni o'qitishda qo'llanilishi mumkin.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.8%

Нутқий фаолият жараёнидаги руҳий ҳолатларнинг ўзбек тилининг турли сатҳ бирликлари воситасида акс этиши

Ushbu dissertatsiya avtoreferati o'zbek tilidagi nutqiy faoliyatda ruhiy holatlarning aks etishini lingvistik va psixolinguistik jihatdan tahlil qiladi. Unda nutq yaratish va idrok etish jarayonlari, ulardagi sub'ektiv omillar, shuningdek, til birliklarining bu jarayondagi roli ko'rib chiqiladi. Tadqiqotda o'zbek adabiyoti namunalari asosida nutqning psixosemantik va psixolingvistik xususiyatlari tahlil qilinib, tilning shaxs va jamiyat bilan aloqadorligi hamda milliy madaniyatni ifodalashdagi roli ochib berilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.8%

Логопсихология

Ushbu kitob logopsixologiya fanining nazariy asoslari, nutq buzilishlarining klassifikasi, sabablari, va ularning bolalar psixologiyasiga ta'siri kabi masalalarni o'rganadi. Unda nutqning rivojlanishi, idrok, diqqat, xotira, tafakkur kabi kognitiv jarayonlarning buzilishlari, hamda bolalarning shaxsiy va ijtimoiy rivojlanishidagi o'zgarishlar tahlil qilinadi. Kitobda, shuningdek, nutqida nuqsoni bo'lgan bolalarga psixologik yordam ko'rsatish usullari, korreksion va profilaktika ishlari yoritilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.8%

The new trends in contemporary linguistics

Ushbu maqola tilshunoslikdagi yangi yo'nalish - ekolingvistika va uning rivojlanishining asosiy yo'nalishlarini ko'rib chiqadi. Maqola muallifi ekologiya tushunchasini aniqlashga, matnni tahlil qilishning mumkin bo'lgan usullarini va turli olimlar tomonidan berilgan ekolingvistik parametrlarni belgilashga harakat qiladi. Ekolingvistika atamasi Haugen tomonidan "har qanday berilgan til va uning atrof-muhiti o'rtasidagi o'zaro ta'sirlarni o'rganish" deb ta'riflangan. Maqolada ekolingvistika til ekologiyasi, til siyosati, kognitiv rivojlanish va inson o'zaro ta'siri bilan bog'liq masalalarni o'z ichiga oladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.6%

Psychologic analyses of the notion of asymmetry in the process of communication

Ushbu maqola nutq jarayonidagi psixologik o'zgarishlarni muhokama qiladi. Nutq jarayonida psixologik va ta'sir holatlarining ta'siri badiiy asarlardan olingan matnlar asosida tahlil qilinadi. Nutqning shakllanishini o'rganishga intilish va uni qabul qiluvchi shaxs omili o'zbek tilshunosligida uzoq tarixga ega. Maqolada nutq faoliyati natijasi sifatida matnga yondashuv psixolingvistikaning o'ziga xos xususiyati ekanligi ta'kidlanadi. Nutq muloqoti davomida sheriklardan biri boshqasiga ta'sir o'tkazishga va uning hissiyotlari va emotsional holatini o'zgartirishga harakat qiladi. Nutq kontaktlari muammolariga bunday yondashuv matn tahlilining ikki yo'nalishini rejalashtiradi. Birinchi yo'nalish matnni shakllantirish jarayonini, ikkinchisi esa qabul qiluvchi matnning mazmunini qanday tushunishini o'rganadi. Psixologik sharoitlarni tahlil qilib, nutq shakllanish jarayonlarining uchta turi ajratib ko'rsatiladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.5%