Sikloparafinlar
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan tasdiqlangan oʻquv dasturi asosida yozilgan boʻlib, oliy va oʻrta maxsus oʻquv yurtlarining 5420100 — biologiya, 5620100 — agrokimyo va agrotuproqshunoslik, 5620200 — agronomlik, 5850200 — ekologiya va tabiatdan foydalanish taʼlim yoʻnalishlari bakalavrlariga moʻljallangan. Kitobda organik kimyo asoslari, biologik obyektlarda uchraydigan va hayot faoliyatida muhim oʻrin tutgan organik birikmalarning tuzilishi va xossalari yoritishga eʼtibor qaratilgan. Ushbu qoʻllanmada oʻsimlik va hayvon organizmlaridagi moddalar va ularning oʻzgarishidan tashqari oʻgʻitlar, pestitsidlar, polimerlar, dorivor moddalar haqida ham maʼlumotlar bor. Shuning uchun ham qoʻllanmada organik birikmalarning asosiy sinflari, ularning nomlanishi, reaksiyalarning borishi, moddalarning tarkibi, tuzilishi, fizik-kimyoviy xossalari atroflicha yoritilgan. Har bir mavzuning oxirida talabalarning mustaqil ishlashi uchun tayanch iboralar, savollar, mashqlar va kerakli adabiyotlar berilgan.
Ushbu kitob organik kimyo fanining asosiy tushunchalari, nomenklaturasi, izomeriyasi, olinish usullari, xossalari, reaktsiyalari va ishlatilishiga bag'ishlangan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Unda alifatik, aromatik, alitsiklik va geterosiklik birikmalarning tuzilishi va xususiyatlari batafsil yoritilgan. Kitobda organik moddalarni sintez qilish, tahlil qilish va ularning sanoatdagi ahamiyati kabi masalalarga ham e'tibor qaratilgan.
Ushbu kitob organik kimyo boʻyicha ma’ruzalar matni boʻlib, unda organik birikmalarning tuzilishi, nomlanishi, xossalari va reaksiyalari kabi asosiy mavzular batafsil yoritilgan. Kitobda organik kimyo fanining asosiy tushunchalari, uglevodorodlar (alkanlar, alkenlar, alkadienlar, alkinlar va aromatik birikmalar) hamda ularning hosilalari haqida ma’lumotlar berilgan. Kitob talabalarga, o‘qituvchilarga va organik kimyo bilan qiziquvchilarga mo‘ljallangan.
Kitobda neft va gaz kimyosi, ularning tarkibi, fizik va kimyoviy xossalari, qayta ishlash usullari, geteroatomli birikmalar, smolali-asfalten moddalar, neft mineral komponentlari, gidrotozalash, kreking, riforming, polimerizatsiya kabi sanoat jarayonlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shu bilan birga, adabiyotlar ro'yxati ilova qilingan.
Ushbu o'quv qo'llanma "Kimyoning maxsus boblari" fanini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, neft va gazni qayta ishlash texnologiyalari, kimyoviy texnologiya jarayonlari, atrof-muhit muhofazasi kabi yo'nalishlarda ta'lim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan. Qo'llanmada organik kimyo bilan neft va gaz kimyosining bog'liqligi, neft tarkibi, alifatik va aromatik uglevodorodlar, гетероатомli birikmalar, qayta ishlash usullari hamda olingan mahsulotlarning xossalari va qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Shuningdek, O'zbekiston va boshqa MDH mamlakatlarining neft va gaz konlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitob neft va gaz sohasiga oid bo'lib, unda kimyoviy tarkib, fizik xususiyatlar, qayta ishlash usullari, yangi materiallar sintezi, ekologik muammolar va texnologiyalar batafsil yoritilgan. Kitob talabalar, o'qituvchilar va sohaga qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitob halqali alkanlarning kimyoviy xossalari, ularning neft tarkibidagi o'rni va ahamiyati, olinish usullari haqida ma'lumot beradi. Kitobda halqali alkanlarning turlari, reaksiyalari va ishlatilishi ham batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob 'Organik kimyo' fanidan amaliy mashg'ulotlar bo'yicha uslubiy ko'rsatma bo'lib, O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligining Qarshi Muhandislik-Iqtisodiyot Instituti Texnologiyasi Fakulteti Kimyo Kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Unda organik birikmalarning miqdoriy tahlili, alkalar, alkenlar, alkillar, sikloalkanlar, aromatik uglevodorodlar, spirtlar va ularning hosilalari kabi mavzular chuqur yoritilgan.
Ushbu kitob neft va gazni qayta ishlash va ularning kimyoviy texnologiyasi sohasiga bag'ishlangan bo'lib, unda avtomobil benzinlaridagi aromatik uglevodorodlar miqdorini Yevrostandartlar talablariga muvofiq kamaytirish masalalari ko'rib chiqiladi. Kitobda benzin tarkibi, detonatsiya barqarorligi, zamonaviy benzinlar va ularga qo'yiladigan talablar, shuningdek, aromatik uglevodorodlarni kamaytirish usullari va ularning samaradorligi tahlil qilinadi. Tadqiqotlar natijasida yangi neftgaz kondensatidan olingan benzinning ekologik va ekspluatatsion xususiyatlari yaxshilanadi.