O`rta asrlar tarixi
Ushbu kitob Urta Osiyo xalqlari va ularning qo'shni davlatlar bilan bo'lgan munosabatlarining turli jihatlarini o'rganadi. Unda siyosiy voqealar, ijtimoiy tuzumlar, madaniy aloqalar va boshqa masalalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob Urta Osiyo xalqlari va ularning qo'shni davlatlar bilan bo'lgan munosabatlarining turli jihatlarini o'rganadi. Unda siyosiy voqealar, ijtimoiy tuzumlar, madaniy aloqalar va boshqa masalalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob O'zbekistonning qadimiy davridan to hozirgi kungacha bo'lgan tarixiy yo'lini, madaniyatini, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini va jahon hamjamiyatidagi o'rnini xolisona yoritishga bag'ishlangan. Kitobda O'zbekiston davlatchiligining shakllanishi, rivojlanishi va inqirozi bilan bog'liq jarayonlar, Turkistonning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi, jadidchilik harakati, sovet hokimiyatining o'rnatilishi va qatag'onlik siyosati, Ikkinchi jahon urushidagi ishtiroki hamda mustaqillik yillaridagi taraqqiyot masalalari keng yoritilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston tarixi fanining nazariy-metodologik asoslari, manbalari, ahamiyati, shuningdek, mamlakatimizning qadimiy sivilizatsiya oʻchoqlari, davlatchiligimizning shakllanish bosqichlari, mustaqillik yillari va jamiyatimizning rivojlanish yoʻllarini oʻrganishga bagʻishlangan maʼruzalar matnidir.
Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston tarixining asosiy bosqichlarini o'z ichiga oladi. Qo'llanmada O'zbekiston hududida yashagan qadimiy davlatlar, Sovet Ittifoqi davridagi O'zbekiston, mustaqillik yillarida O'zbekistonda yuz bergan siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy o'zgarishlar yoritilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston va uning qo'shni hududlarida XIII-XIV asrlarda hukmronlik qilgan mo'g'ul xonliklarining ijtimoiy-iqtisodiy siyosatini tahlil qiladi. Unda soliq tizimi, yer egaligi, ekspluatatsiya usullari va mahalliy xalq turmushiga ta'siri o'rganiladi.
Ushbu kitob O'zbekiston tarixining qadim zamonlardan to 2013-yilgacha bo'lgan davrini qamrab oladi. Unda respublikaning davlatchilik tarixi, ijtimoiy-siyosiy hayoti, iqtisodiyoti, madaniyati va jahon hamjamiyatiga integratsiyalashuvi kabi muhim jihatlar yoritilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston tarixining muhim davri, mo'g'ullar istilosi va unga qarshi kurashlarga bag'ishlangan. Unda O'rta Osiyoning mo'g'ullar tomonidan bosib olinishi, Chig'atoy ulusining tashkil topishi, mo'g'ullar davridagi ijtimoiy-siyosiy va iqtisodiy hayot, shuningdek, xalqning istilochilarga qarshi kurashi yoritilgan.
Ushbu o'quv dasturi bakalavriat nomutaxassislik yo'nalishlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, O'zbekiston tarixining eng qadimgi davri, qadimgi davr, o'rta asrlar, yangi davr, sovet mustamlakasi davri va mustaqillik davrlari tarixi yoritilgan. Unda O’zbekiston tarixining davrlashtirish masalalari, moddiy, yozma manbalar va arxiv hujjatlaridagi ma'lumotlarga asoslangan holda ta’limni tashkil qilish ilgari surilgan. Shuningdek, jamiyat va insoniyat rivoji, tarixiy taraqqiyot bosqichlarini tahlil etishga, o’zbek xalqining etnik shakllanishi jarayonlari, davlatchilik tarixi va uning rivojlanishi hamda taraqqiyot bosqichlari, O‘zbekistonning tarixiy taraqqiyot bosqichlarining xususiyatlarini yoritib beruvchi masalalarni qamrab olgan.Mamlakatimizni modernizatsiya qilish, faol demokratik yangilanishlarni amalga oshirish borasida keng ko’lamli isloxotlar amalga oshirilmoqda. Ana shu buyuk o’zgarishlar jarayonida xalqimizning boy tarixi, betakror milliy qadriyatlari, bebaxo ilmiy, madaniy merosi qayta tiklanib, butun bashariyatning noyob mulkiga aylandi. Ayniqsa, bugungi globaldashuv davrida ma’naviyat soxasida vujudga kelayotgan dolzarb muammolar, xalqimiz ma’naviyatini asrash va yanada yuksaltirish, yosh avlodning qalbi va ongni turli zararli g’oya va mafkuralar ta’siridan saqlash va ximoya qilishda Vatanimiz tarixini birlamchi manbalarga tayanib, har tomonlama va chuqur tadqiq etish yosh avlodga haqiqiy tariximizni o’qitish orqali ularni yuksak ma’naviyatli shaxslar etib tarbiyalash dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Ushbu fanning barcha oliy va o’rta maxsus o’quv yurtlari hamda maktablarda o’qitilishi ham ana shu yuksak ahamiyat bilan belgilanadi. Fanni o’qitishning maqsadi - milliy tarix, milliy g’urur va iftixor manbai xisoblanishini yosh avlod ongiga singdirish, ularda tarixiy xotira, tarixiy tafakkur ko’nikmasini tarbiyalash milliy g’oya va yuksak ma’naviy fazilatlarni shakllantirish, ma’naviy dunyosini boyitish ularni o’z xalqi va Vataniga sadoqat, amalga oshirilayotgan ulkan bunyodkorlik ishlarining ongli faol ishtirokchisi bo’lish ruxida fikrlash va yashashga o’rgatishdan iborat. Fanni o’qitishning vazifalari - tarixiy-madaniy jarayonlarni holisona hamda manbalarga tayangan holda taxlil qilish, ularning sabablari va mohiyatini ochib berish; yoshlarimizda o’zini anglash, vatanparvarlik, tarixiy qadriyatlarga xurmat, boy tariximizni qadrlash fazilatlarini shakllatirish; mamlakatimizda huquqiy demokratik davlat hamda fuqarolik jamiyatini barpo etish, turli soxalardagi isloxotlar, jahon hamjamiyatiga integraniyalashuv bilan bog’liq tarixiy jarayonlar, voqea va xodisalarni yoshlar ongiga tarixiy haqiqat tamoyillari asosida etkazish. Fan bo’yicha talabalarning bilim, ko’nikma va malakalariga quyidagi talablar: fanning predmet, nazariy-metodologik asoslari, manbalari; o’zbek davlatchiligining shakllanishi va rivojlanishi, xalqimizning dunyo sivilizatsiyasiga qo’shgan xissasi; O’zbekiston tarixining asosiy davrlari va taraqqiyoti tadrijiy bosqichlari ularning uzviy bog’liqligi va davomiyligi, tarixiy voqealar vorisiyligi; mustamlakachilik va sovet mustabid davrida O’zbekistonning turli soxalari rivojlanishiga qarshi siyosat va ularning ayanchli oqibatlari; turli davrlarda ozodlik yo’lida amalga oshirilgan kurashlar hamda vatanparvarlik jasoratlari; O’zbekistonda davlat mustaqilligining qo’lga kiritilishi, huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyati asoslarining barpo etilishi, rivojlanishi, yangilanish va modernizatsiya jarayonlari haqida bilimga; Vatanimiz tarixi bo’yichao’z tarixiy tafakkurini boyitib borish va tarixiy haqiqat tamoyillari asosida tarixiy voqealar va jarayonlarni taxlil qila bilish; O’zbekistonning jahon sivilizasiyasi o’choqdarndan biri ekanligini teran xis qila olish; ajodlarimiz ibratli hayoti va faoliyati bilan faxrlanish va vatanparvarlikni namoyon eta olish ko’nikmalariga
Ushbu kitob O'zbekiston tarixining qadim zamonlardan to 2009-yilgacha bo'lgan davrini qamrab olgan bo'lib, oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan ma'ruzalar kursidir. Kitobda O'zbekistonning davlatchilik tarixi, ijtimoiy-siyosiy rivojlanishi, iqtisodiyoti, madaniyati va ma'naviy hayoti haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitobda O'zbekistonning O'rta asrdagi tarixiga oid manbalar, xususan Mo'g'uliston (Sharqiy Turkiston, Yettisuv) tarixi o'rganilgan. Unda Muhammad Haydar Mirzoning "Tarixi Rashidiy", Rashididdinning "Jome' ut-tavorix", Mirzo Ulug'bekning "Tarixi arba' ulus" kabi asarlari tahlil qilingan. Asarlarda Mo'g'ulistonning tashkil topishi, ijtimoiy-siyosiy tuzumi, mintaqaning O'rta Osiyo xalqlari bilan aloqalari hamda ushbu hududning tarixshunosligi yoritilgan.