Ushbu kitobda oziq-ovqat sanoatida muhim ahamiyatga ega bo'lgan oziq-ovqat kislotalari va ularning xususiyatlari, shuningdek, inson organizmi uchun zarur bo'lgan muhim elementlar va ularning fiziologik ahamiyati haqida ma'lumot berilgan. Kitobda, shuningdek, oziq-ovqat mahsulotlarining tarkibi va ularning inson salomatligiga ta'siri batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob oziq-ovqat sanoatida qo'llaniladigan turli xil kislotalar va ularning xususiyatlari, shuningdek, inson organizmiga ta'siri haqida ma'lumot beradi. Kitobda fitin kislotasi, makro va mikroelementlar, vitaminlar va minerallar, ularning organizmdagi roli va kundalik ehtiyojlar haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan. Bundan tashqari, kitobda turli xil oziq-ovqat mahsulotlarida mavjud bo'lgan kislotalar, ularning qo'llanilishi va inson salomatligiga ta'siri haqida ma'lumot berilgan.
Ushbu kitob sanoat tarmoqlari texnologiyasi fanidan referat bo'lib, unda flavan xossalari, inson organizmi uchun muhim bo'lgan anorganik komponentlar (makroelementlar, mikroelementlar, ultramikroelementlar), ozuqaviy kislotalar (sirka, sut, limon, olma, vino, yantar, adipin, fumarin, fosfor kislotalari) haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, kitob so'ngida ushbu mavzularga oid darslik va o'quv qo'llanmalar ro'yxati keltirilgan.
Ushbu dissertatsiya ishi mumtofuz (bo'yantor) mevalarining flavonoidlarining kimyoviy tarkibini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda mumtofuz mevalaridan flavonoidlarni ajratib olish va aniqlashning zamonaviy usullari, ularning fiziko-kimyoviy xususiyatlari va biologik faolligi ko'rib chiqilgan. Ishda turli ekstraksiya sharoitlari, jumladan, ekstraksiya qiluvchi, ekstraksiya vaqti, harorat va o'simlik xomashyosining maydalanganlik darajasi flavonoidlarni ajratib olish samaradorligiga ta'siri o'rganilgan. Natijada, optimal ekstraksiya sharoitlari aniqlanib, mumtofuz mevalaridan flavonoidlarni miqdoriy aniqlash usuli ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari farmakologiya va tibbiyotda mumtofuzni qo'llash istiqbollarini ochib beradi.
Ushbu ilmiy axborotnoma «Buxoro Davlat Universiteti Ilmiy Axboroti» jurnalining 2018/1 sonida chop etilgan bo'lib, unda asosan tabiatda keng tarqalgan va inson salomatligi uchun muhim bo'lgan, xususan, ko'p kasalliklarni davolashda qo'llaniladigan Flandanlar haqida batafsil ma'lumot beriladi. Flandanlarning tarkibi, ularning inson salomatligidagi roli, o'simliklardagi o'rni, ayniqsa, na'matak (shaf'oq) mevasining dorivorlik xususiyatlari, undan tayyorlanadigan damlamalar, sharbatlar va boshqa vositalarning turli kasalliklarni davolashdagi samaradorligi ilmiy asosda yoritilgan. Shuningdek, ayrim dorivor vositalarni noto'g'ri yoki me'yordan ortiq iste'mol qilishning salbiy oqibatlari ham ta'kidlangan.
Ushbu kitob tabiiy preparatlar texnologiyasi fani bo'yicha nazariy bilimlarni, amaliy ko'nikmalarni va zamonaviy biotexnologiyani o'rganish uchun mo'ljallangan.
Ushbu dissertatsiya flavonoidlarning kimyoviy tuzilishi, fiziologik ta'siri, ularning o'simliklardagi miqdori va tibbiyotdagi ahamiyati haqida keng qamrovli ma'lumot beradi. Tadqiqotda O'zbekiston, xususan Farg'ona vodiysida o'suvchi flavonoidlarga boy o'simliklar, jumladan, Ko'k bo'tako'z, Do'lana, Arslonquyruq, Yapon soforasi, Scutellaria kabi o'simliklarning kimyoviy tarkibi, ulardagi flavonoidlarning klassifikatsiyasi, aniqlash usullari, fizik-kimyoviy xossalari va biologik faolligi batafsil o'rganilgan. Shuningdek, turli xromatografik usullar yordamida flavonoidlarni ajratish va aniqlash uslublari, ular tarkibidagi elementlar va ularning miqdoriy tarkibi ham ko'rsatib o'tilgan. Mavzu bo'yicha umumiy ma'lumotlar, tadqiqot obyekti, maqsadi, vazifalari, ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati ham keltirilgan.
Ushbu maqola Plantago major L. (katta janjir) oʻsimligining flavonoid fraksiyasining kardioprotektiv, yaʼni yurakni himoya qiluvchi taʼsirini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda Plantago major L. ning tayyorlangan flavonoid ekstrakti fraksiyasining (0,05 mg/ml) kalamush yuragi papillyar mushaklarida, in vitro sharoitida, akotin (1 mkM) taʼsirida yuzaga kelgan aritmiya fonida mushak qisqarishlarining chastotasini susaytirish xususiyatiga ega ekanligi aniqlangan. Tadqiqot natijalari va adabiyot maʼlumotlarini tahlil qilish asosida, oʻrganilgan flavonoid fraktsiyasining antiaritmik taʼsiri, kardiyomiyotsitlardagi Na+ va Ca2+ kanallari faoliyatini modulyatsiyalashi bilan bogʻliq boʻlishi mumkinligi taxmin qilingan. Bu natijalar flavonoidlar asosida yangi antiaritmik dorilarni izlash va yaratishda muhim ahamiyat kasb etishi mumkin.
Ushbu kitob fitopreparatlar kimyosi va texnologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda dorivor o'simliklardan biologik faol moddalarni ajratib olish, tozalash va tahlil qilish usullari, shuningdek, sanoat miqyosida preparatlar ishlab chiqarish texnologiyalari ko'rib chiqiladi.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Milliy universiteti huzuridagi Biofizika va Biokimyo institutida tayyorlangan. Tadqiqot O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida ro'yxatga olingan va biologiya fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) darajasini olish uchun taqdim etilgan. Ishda 4 ta asosiy bo'lim mavjud bo'lib, ularda mitoxondriyalardagi ion tashish tizimlari va biologik faol moddalar ta'sir mexanizmlari, tadqiqot materiallari va usullari, hamda olingan natijalar tahlil qilingan.