Яйловлардан фойдаланиш тизимини шакллантиришнинг ташкилий-иқтисодий асосларини такомиллаштириш (Қорақалпоғистон Республикаси материаллари мисолида)
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob yaylovlar haqidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi va yaylovlardan samarali foydalanish yo'llarini o'rgatadi. Yaylovshunoslik fani O'zbekistonning qurg'oqchil hududlarida chorvachilikni rivojlantirish uchun muhim ahamiyatga ega. Ushbu kitobda talabalarga yaylov tiplari, o'simliklar tarkibi, yaylovdan foydalanish usullari va zaharli o'simliklarga qarshi kurashish bo'yicha amaliy ko'nikmalar beriladi.
Ushbu avtoreferat «O‘zbekiston Respublikasi Qishloq xo'jaligi vazirligi» huzuridagi Qishloq xo'jaligi ilmiy-tadqiqot institutining 2021 yilda chop etilgan "Oʻzbekistonning togʻ, togʻoldi va chul yaylovlari tuproq unumdorligini oshirish yo'llari" mavzusidagi dissertatsiyasining avtoreferatidir. Unda Ruzmetov Maksud Ismoilovich tomonidan Oʻzbekistondagi togʻ, togʻoldi va choʻl yaylov yerlaridan foydalanish samaradorligini oshirish boʻyicha olib borilgan ilmiy tadqiqotlar natijalari keltirilgan. Avtoreferatda yaylov yerlarining tuproq unumdorligi, oʻsimlik qoplamasi va ulardan samarali foydalanish boʻyicha ilmiy va amaliy tavsiyalar berilgan. Shuningdek, "Water-box" suv yigʻuvchi qurilmasi va boshqa innovatsion texnologiyalar joriy etish boʻyicha takliflar va amaliy koʻrsatmalar mavjud. Kitobda ilmiy tadqiqotlarning dolzarbligi, maqsad va vazifalari, obyekti va predmeti, usullari, natijalari va ularning ahamiyati bayon etilgan.
Ushbu darslik O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan qishloq xo'jaligi sohasida tahsil olayotgan talabalar uchun tavsiya etilgan. Darslik yaylovlar melioratsiyasi, ularning tabiiy sharoitlari, holati, o'simlik qoplami, tuproq xususiyatlari, suv ta'minoti va ulardan foydalanish usullari kabi mavzularni qamrab oladi. Shuningdek, sug'oriladigan madaniy yaylovlar yaratish va ulardan samarali foydalanish texnologiyalari ham batafsil yoritilgan.
Ushbu avtoreferat O'zbekistonning Buxoro viloyati Qorakol tumanidagi yaylov yerlarini masofaviy zondlash usullari yordamida monitoring qilish va ularning holatini baholash bo'yicha olib borilgan ilmiy-amaliy tadqiqot natijalarini o'z ichiga oladi. Tadqiqotda yaylov yerlarining holatini aniqlash, ularning degradatsiyaga uchrashini oldini olish va ulardan samarali foydalanish usullarini takomillashtirishga qaratilgan nazariy va amaliy jihatlar ko'rib chiqilgan. Yangi usullar va dasturiy ta'minotlar ishlab chiqilgan bo'lib, ular yaylov yerlarini boshqarish va ularning samaradorligini oshirishga yordam beradi.
Ushbu dissertatsiya ishi yaylov ozuqalari bilan oziqlantirishning tuvchalarning hazm jarayonlariga, mahsuldorligiga va sutining sifatiga ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda turli genotiplardagi echkilarning sut mahsuldorligi, sutining kimyoviy tarkibi, ularning zotlariga va oziqlanish darajasiga mos holda o'zgarishi, shuningdek, qonning biokimyoviy ko'rsatkichlari va tashqi muhit omillarining ta'siri tahlil qilingan.
Maqolada Samarqand viloyati Nurobod tumani togʻ oldi yaylovlarida qorakoʻl qoʻylarini boqishda ishlatiladigan ozuqalarning hosildorligi va ozuqaviy qiymatini oʻrganish boʻyicha eksperimental maʼlumotlar keltirilgan. Maqolada yaylovlar degradatsiyasining darajasiga qarab hosildorlikning oʻzgarishi, oʻsimlik turlarining oʻzgarishi, ozuqa tarkibidagi ozuqa moddalarining miqdori va boshqa omillar tahlil qilingan.
Bitiruv malakaviy ishi chorvachilikni yaylov sharoitida rivojlantirish masalalariga bag'ishlangan. Unda yaylovlarni tashkil etish, ulardan samarali foydalanish, hayvonlarni yaylovda boqish usullari, oziqa zahiralarini aniqlash uslublari va yaylov o'simliklari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, yaylovda boqishning iqtisodiy samaradorligi va mehnat muhofazasini tashkil etish masalalari ham yoritilgan.
Ushbu kitob chorvachilik gigienasi, jaylov sharoitida hayvonlarni boqish va saqlash, ularning salomatligini ta'minlash, mahsuldorligini oshirish va kasalliklarning oldini olish masalalariga bag'ishlangan. Kitobda jaylovlarni tanlash, hayvonlarni ko'chirishga tayyorlash, zararkunandalarga qarshi kurash, hayvonlarni turli usullar bilan boqish (statsionar, lager, konveyer), sun'iy va tabiiy jaylovlardan foydalanish, oziqlantirish, sug'orish, kasalliklarni aniqlash va ularga qarshi kurash choralari, hamda veterinariya-sanitariya tadbirlari haqida ma'lumot berilgan.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti huzuridagi ilmiy daraja beruvchi ilmiy kengashda himoya qilingan biologiya fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi asosiy mazmunini o'z ichiga oladi. Tadqiqotning asosiy maqsadi yaylov oziqalariga qo'shimcha oziqlantirishni tuvchalar organizmining almashinuv jarayonlariga va olingan uloqlarning rezistentlik ko'rsatkichlariga ta'sirini o'rganishdan iborat. Tadqiqotda umumiy ozuqa qabul qilish, hazm jarayonlari, oziqaviylik qiymati, hayvonlar immunitet tizimi va boshqa muhim fiziologik va biokimyoviy ko'rsatkichlar tahlil qilingan. Xulosa qismida esa tadqiqot natijalari bo'yicha olib borilgan ilmiy izlanishlar asosida muhim xulosalar va tavsiyalar berilgan.