Sharq va g‘arb hordiq madaniyati tahlili
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati o'zbek jadid adabiyotshunosligida Sharq va G'arb adabiyotining tadqiqini o'rganishga bag'ishlangan. Unda jadid adabiyotshunosligining shakllanish manbalari, Sharq va G'arb adabiyoti namunalari va ularning tarjimalari, shuningdek, adabiyotshunoslikning rivojlanishidagi xorijiy ta'sirlar tahlil qilingan. Tadqiqotda jadid davri matbuoti, jumladan, "Maorif va o'qitg'uchi" va "Yer yuzi" jurnallarida chop etilgan maqolalar asos qilib olingan. Tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati ham ko'rsatib berilgan.
Maqolada qadimgi Sharqdagi ilm-fan beshiklari va ularning G'arb ilmiy-adabiy qarashlari bilan aloqalari, xususan Beruniy va Gomer misolida ko'rib chiqilgan. Beruniyning qadim yunon shoiri Gomerdan keltirgan misollariga munosabati, G'arb va Sharq ilmiy-adabiy aloqalarining ilk davrlari, ularning o'zaro ta'siri va Beruniyning ijodiy merosiga ilmiy baho berilgan. Asosiy e'tibor Beruniyning Gomer asarlariga bo'lgan hurmatiga qaratilgan.
Ushbu dissertatsiya Sharq va Gʻarb ertak janri namunalaridagi “axloq” motivining badiiy konseptuallashuvini oʻrganishga bag'ishlangan bo'lib, unda folklor va adabiyotshunoslikning qiyosiy tahlili asosida axloq motivining lingvomadaniy va lingvokognitiv jihatlari tahlil qilingan. Tadqiqotda axloq motivining semantik koʻlami, uning obrazlardagi ifodalanishi va milliy-madaniy xususiyatlari tahlil qilingan. Shuningdek, sharq va gʻarb ertaklaridagi axloq motivining oʻxshash va farqli jihatlari ham koʻrib chiqilgan. Tadqiqot natijalari ta'lim jarayonida, ilmiy tadqiqotlarda va teleko'rsatuvlar tayyorlashda qo'llanilishi mumkinligi ta'kidlangan.
Ushbu kitob milliy ma’naviyat va istiqlol g‘oyalarini chuqur o‘rganishga qaratilgan bo‘lib, unda sharq va g‘arb falsafasi, ma’naviyati, axloqi, ijtimoiy hayot, inson va jamiyat muammolari, hamda XXI asr ilm-fani va falsafasi, milliy va umuminsoniy qadriyatlar, jahon madaniyati, milliy istiqlol mafkurasi, diniy va falsafiy ta’limotlar, ijtimoiy-siyosiy va madaniy munosabatlar kabi masalalar atroflicha tahlil qilinadi. Kitobda, shuningdek, milliy qadriyatlarning tiklanishi va rivojlanishi, ma’naviyatning shakllanishida sharq va g‘arb falsafasining o‘zaro ta’siri, xususan, Sharqning ijtimoiy-siyosiy va ma’naviy hayotining umuminsoniy qadriyatlar bilan uyg‘unlashuvi keng yoritiladi.
Ushbu tadqiqot O'zbekistonning shimoli-g'arbiy hududining tabiiy-iqlim sharoiti, geografik joylashuvi, tabiiy resurslari, xususan foydali qazilmalari, qishloq xo'jaligi, o'simlik va hayvonot dunyosini keng qamrab olgan holda o'rganiladi. Unda hududning tabiiy xususiyatlari, iqtisodiy salohiyati, suv resurslari, geologiyasi, mineral xomashyosi, hamda tabiiy ofatlardan himoyalanish masalalari batafsil yoritilgan.
Ertakda garang bir odam oltita echkisini bozorga olib ketayotganda uxlab qoladi va echkilari yo'qoladi. Ularni topish uchun harakat qilib, garang dehqon bilan uchrashadi. Dehqon echkilarni ko'rganini aytadi, ammo garang echkilarini topgach, dehqonga echkilaridan birini berishga va'da beradi. Shunda ular o'rtasida tushunmovchiliklar kelib chiqadi va janjallashadilar. Keyinroq, dehqonning xotini ham garang bo'lib chiqadi va erining harakatlarini noto'g'ri tushunib, o'ziga xos tarzda munosabat bildiradi. Oxirida, ularning janjalini eshitgan bir qiz ham garangligi sababli vaziyatni noto'g'ri talqin qilib, yig'lay boshlaydi. Qo'shnilar voqeani bilib, kulishadi. Ertak garang odamlarning tushunmovchiliklari va kulguli vaziyatlari haqida hikoya qiladi.
Kitobda Markaziy Osiyo xalqlarining Sharq va G'arb bilan madaniy aloqalari, Buyuk Ipak yo'lining ahamiyati, turli dinlarning tarqalishi va o'zaro ta'siri, shuningdek, ma'naviy merosning shakllanishi va integratsiyalashuv jarayonlari tahlil qilinadi. Temuriylar davri, so'fiylik ta'limotlari, madaniy yodgorliklar va tarixiy shaxslarning roli ham ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitobda oilaviy munosabatlar, muhabbat, shaxsiy fojialar va jamiyatdagi dolzarb muammolar yoritilgan. Asarlar turli janrlarda, jumladan, hikoyalar, qissalar va mistik hikoyalar shaklida taqdim etilgan bo'lib, o'quvchini hayratga solish, o'ylantirish va ibratli xulosalar chiqarishga undaydi.
Ushbu dissertatsiya O'zbekistonning janubi-g'arbiy mintaqasidagi turizmning rivojlanishining geografik jihatlarini tadqiq etadi. Unda mintaqaning tabiiy-iqlimiy, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy-tarixiy salohiyatidan samarali foydalanish bo'yicha ilmiy asoslangan tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqotda mintaqaviy turistik rayonlashtirish, yangi turistik marshrutlar ishlab chiqish, turizmning milliy modeli va uning istiqbollari kabi masalalar ham ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari O'zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vazirligi va boshqa tegishli tashkilotlar tomonidan amaliyotga tatbiq etilishi uchun mo'ljallangan.