Ushbu o'quv qo'llanma umumiy entomologiya va zoologiya fanlaridan laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazishga mo'ljallangan bo'lib, unda turli xil jonivorlar, ularning tuzilishi, hayot tarzi va ekologiyasi, shuningdek, qishloq xo'jaligi uchun ahamiyati haqida ma'lumotlar berilgan. Qo'llanma talabalar, magistrlar, aspirantlar va mazkur fan bilan qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi Andijon Qishloq xo'jalik instituti
Ushbu ilmiy ish Samarqand viloyati Samarqand tumani bug'doy va sabzavot ekinlari agrosenozlarida tarqalgan begona o'tlar va ularning gerbifaglarini aniqlashga bag'ishlangan. Tadqiqot natijasida 13 tur gerbifag va 17 tur begona o't aniqlangan. Gerbifaglarning asosiy qismini bargxo'r qo'ng'izlar tashkil etadi. Begona o'tlarga qarshi kurashda gerbifaglardan foydalanishning samaradorligi va bu boradagi tavsiyalar ham ko'rsatilgan.
“Entomologiya va o'simliklarni uyg'unlashgan himoya qilish” fanidan laboratoriya mashg'ulotlari uchun uslubiy qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi, Namangan muhandislik-texnologiya instituti tomonidan tayyorlangan. Kitobda entomologiya va o'simliklarni zararkunandalardan himoya qilishning turli usullari, jumladan, biologik, kimyoviy va integratsiyalashgan kurash usullari, shuningdek, zararli organizmlarga qarshi kurashda qo'llaniladigan zamonaviy va an'anaviy usullar, preparatlar va ularning qo'llash texnologiyalari batafsil yoritilgan. Laboratoriya mashg'ulotlari va mustaqil ta'lim uchun tavsiyalar, nazorat savollari va glossary ham keltirilgan.
Ushbu kitob Xorazm viloyatida boshoqli don ekinlaridan yuqori hosil yetishtirish bo'yicha tavsiyalar to'plamidir. Unda tuproq-iqlim sharoitlari, ekinlarning biologik xususiyatlari, ekish me'yorlari va muddatlari, oziqlantirish rejimi, suv resurslaridan samarali foydalanish, agrotexnik tadbirlar va zararkunandalarga qarshi kurash choralari haqida ma'lumotlar berilgan.
Joriy yilning aprel oyidan boshlab, simkurtlar fevral oyining ikkinchi yarmidan boshlab mart oyining oxirigacha chirindilar bilan oziqlanishi mumkin. Mavsum davomida simkurtlarda zooofaglik va keng ravishdagi fitofaglik xususiyati yaqqol namoyon bo'ladi. Jumladan, bahor-yoz-kuz oylari davomida ular o'simliklarga jiddiy zarar yetkazadi va mazkur hasharotlardagi fitofaglik kuchli ifodalanadi. Aprel oyidan boshlab mavsumning oxiriga qadar sharoitga bog'liq holda simkurtlar xilma-xil umurtqasiz hayvonlar bilan oziqlanib hayot kechiradi. Turkiston qirrsildoq qo'ng'izining lichinkalarini oziqlanish xususiyatiga ko'ra fitofaglik kuchli ifodalangan ko'pxo'rlar trofik guruhiga kiritish mumkin [4, 5, 6]. Simkurtlar chertmakchilarning, soxta simkurtlar qora qo'ng'izlarning lichinkalaridir. Dunyoda chertmakchi qo'ng'izlarning 500 dan ortiq turi mavjud. O'zbekistonda 16 turi uchraydi. Qishloq xo'jalik ekinlarini zararkunandalardan uyg'unlashgan himoya qilish hamda agrotsitologiya asoslari. T., 2014.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasidagi ichki karantin zararkunandalarning bioekologiyasi va ularga qarshi kurashish choralari haqida batafsil ma'lumot beradi. Kitobda zararkunandalar turlari, ularning tarqalishi, zarar keltirishi, rivojlanish biologiyasi hamda ularga qarshi kimyoviy va biologik kurash choralari batafsil yoritilgan. Shuningdek, kitobda turli zararkunandalarga qarshi qo'llanilgan preparatlarning samaradorligi haqida ma'lumotlar va jadvallar keltirilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi tomonidan Toshkent Davlat Agrar universiteti Nukus filiali tomonidan chop etilgan bo'lib, dehqonchilik rentabelligini oshirishda ilmiy izlanishlarning o'rniga bag'ishlangan. Kitobda muammolar va ularni hal etish yo'llari ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasidagi karantin zararkunandalarining bioekologiyasi va ularga qarshi kurash choralari haqida bo'lib, unda sitrus oqqanoti, sharq mevaxo'ri, Kolorado kartoshka qo'ng'izi, Komstok qurti, Kaliforniya qalqondori, Sitrus inli kuyasi kabi karantin ob'ektlari to'g'risida batafsil ma'lumotlar berilgan. Kitobda zararkunandalarning kelib chiqishi, tarqalishi, keltiradigan zarari, bioekologiyasi, shuningdek ularga qarshi kurash choralari (agrotexnik, biologik va kimyoviy) haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, kitobda tajribalar asosida kimyoviy preparatlarning samaradorligi ham ko'rsatib o'tilgan.
O’simliklarni himoya qilish fanidan tayyorlangan ushbu o‘quv-uslubiy majmua O’zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi hamda Namangan muhandislik-texnologiya instituti tomonidan tayyorlandi. Majmua O’simliklarni himoya qilish fanining maqsad va vazifalarini, rivojlanish tarixini, hasharotlar morfologiyasi va anatomiyasini, biologiyasini, ekologiyasi va sistematikasini, zararkunandalarga qarshi kurash usullarini, biologik kurash usullarini, kimyoviy kurash vositalarini, Oltinugurtning oxakli qaynatmasini (OOQ) tayyorlash va uning quvvatini aniqlashni, fosfororganik insektoakaritsidlar va maxsus akaritsidlar xossalari bilan tanishishni, piretroidlar va yangi pestitsidlar guruxlari bilan tanishishni, fungitsidlar va ularning qo’llash jarayonlarini, gerbitsidlarni tasniflash va qo’llashni, sabzavot, poliz ekinlari hamda mevali bog’lar, donli ekinlar, moyli ekinlar, kartoshka, shuningdek sitrus va subtropik ekinlar zararkunandalari va ularga qarshi kurash choralarini o’z ichiga oladi. Shuningdek, kitobda hasharotlarning tashqi va ichki tuzilishi, ovqat hazm qilish, nafas olish, nerv sistemalari, qon aylanish sistemasi, jinsiy organlari hamda rivojlanish bosqichlari hamda ularning turlari, klassifikatsiyasi va o’zaro munosabatlari bayon etilgan. Ushbu kitob oliy ta’lim muassasalarining talabalari, o’qituvchilari va qishloq xo’jaligi xodimlari uchun foydali qo’llanma hisoblanadi.