Суд бухгалтерияcи
Ushbu oʻquv-uslubiy majmua “Sud buxgalteriyasi” fanidan dars berish uchun moʻljallangan boʻlib, unda fanning maqsad va vazifalari, oʻquv rejalari, mavzularning qisqacha mazmuni, nazorat savollari va test topshiriqlari jamlangan.
Ushbu oʻquv-uslubiy majmua “Sud buxgalteriyasi” fanidan dars berish uchun moʻljallangan boʻlib, unda fanning maqsad va vazifalari, oʻquv rejalari, mavzularning qisqacha mazmuni, nazorat savollari va test topshiriqlari jamlangan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasida sud qarorlarini ijro etish masalalariga bagʻishlangan. Unda sud qarorlarining ahamiyati, ijro etish tartibi, undiriladigan mulklar, nafaqa undirish, undirilgan summalarni taqsimlash kabi masalalar koʻrib chiqiladi. Kitob, shuningdek, sud ijrochisining huquq va majburiyatlari, protsess ishtirokchilarining roli va sud qarorlarini ijro etishdagi qonunchilik asoslarini yoritadi.
Mazkur tadqiqot ishi Oʻzbekistonda sud tizimidagi islohotlarni, xususan, Qashqadaryo viloyati misolida olib borgan islohotlar va ularning natijalarini 1991-2022-yillarda atroflicha tahlil etadi. Tadqiqotda mamlakatimizda amalga oshirilgan sud-huquq islohotlarining mohiyati, Qashqadaryo viloyat sudlari faoliyatining oʻrganilishi, jinoyat, fuqarolik va xoʻjalik ishlarida sudlar faoliyatining tahlili, shuningdek, sudya kadrlari bilan ta'minlash va sudlarning ma'naviy targ'ibotchilik faoliyati kabi muhim masalalar yoritilgan.
Ushbu kitob xalqaro xususiy huquq fanida nizolarni sud tartibida ko'rib chiqish, xalqaro fuqarolik protsessi, sudlovga tegishlilik, xorijiy davlatning protsessual holati, prorogatsion bitim, sud topshiriqlari, chet el sudlarining qarorlarini tan olinishi va ijro etilishi, arbitraj bitimi kabi masalalarni o'rganadi.
Ushbu dissertatsiya O'zbekistonda sud hokimiyatining shakllanishi va rivojlanishini tahlil qiladi. Unda sud hokimiyatiga mualliflik ta'rifi berilgan, sud tizimini takomillashtirish, sud huquq normalarini e'tirof etish va faollashtirish zarurligi asoslangan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasida inson huquqlari va erkinliklarini himoya qilish masalalarini, xususan sud tizimining rolini yoritadi. Unda xalqaro huquq normalarining milliy qonunchilikka implementatsiyasi, konstitutsiyaviy sudning faoliyati, sud islohotlari va sud hokimiyatining mustaqilligi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Maqolada sud orqali fuqarolarning shaxsiy nomulkiy huquqlarini himoya qilish masalalari ko'rib chiqilgan. Unda totalitar tuzum davrida shaxs huquqlariga yetarli e'tibor berilmagani, hozirgi kunda esa inson huquqlari ustuvor ekani ta'kidlanadi. Maqolada fuqarolarning huquqiy madaniyati va siyosiy tafakkuri huquqiy davlat qurishdagi muhim omillar sifatida ko'rsatilgan. Ma'naviy zararni qoplash instituti fuqarolarning mulkiy bo'lmagan shaxsiy huquqlarini himoya qilishning samarali usuli ekani, shuningdek, mazkur institutning jamiyatda qonuniylik va huquq-tartibotni mustahkamlashdagi ahamiyati ochib berilgan. Maqolada ma'naviy zararni undirish bilan bog'liq sud amaliyotining ayrim jihatlari, xususan, sudlarning bu turdagi ishlarga yetarli e'tibor bermasligi holatlari tanqid qilinadi. Oliy sud Plenumining ma'naviy zarar yetkazish bilan bog'liq munosabatlarni tartibga soluvchi qonunlarning turli xilligi, ularning kuchga kirish muddatlarining har xilligi, shuningdek, Fuqarolik kodeksi qabul qilinishi munosabati bilan tushuntirishlar berish zarurati to'g'risidagi qarori muhokama qilinadi.
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi sud tizimi, xususan, birinchi instansiya sudlarining faoliyatini tashkil etish masalalarini o‘rganadi. Kitobda sudlarning tuzilishi, vakolatlari, ish yuritish tartibi va hukmlarni chiqarish jarayonlari batafsil yoritilgan. Shuningdek, sudlarning mustaqilligi, qonuniylik, asoslilik va adolatlilik kabi asosiy prinsiplariga alohida e’tibor qaratilgan.
Ushbu kitob "Sudlar faoliyatini tashkil etish" fanini o'rganuvchi talabalar va amaliyotchilar uchun mo'ljallangan bo'lib, sud tizimining tashkiliy asoslari, faoliyat yo'nalishlari va sud ish yuritish tartiblarini qamrab oladi. Kitobda nazariy bilimlar bilan birga, amaliy ko'nikmalar hosil qilishga yo'naltirilgan materiallar ham mavjud.
Maqolada O'zbekistonda huquqiy davlat qurish, qonuniylikni ta'minlash usullari, fuqarolarning roli, prokuratura va sud organlarining nazorati, ma'muriy nazorat va fuqarolar murojaatlari kabi masalalar ko'rib chiqiladi.