Kitob organik kimyo laboratoriya mashg'ulotlarini bajarish bo'yicha uslubiy ko'rsatmalardan iborat. Unda laboratoriyada ishlash qoidalari, texnika xavfsizligi qoidalari, ko'ngilsiz hodisalarda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish, laboratoriya aptechkasida bo'lishi kerak bo'lgan vositalar haqida ma'lumotlar berilgan.
O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti O'RTAGA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI TOSHKENT FARMASEVTIKA INSTITUTI ORGANIK VA BIOLOGIK KIMYO KAFEDRASI BIOLOGIK KIMYO VA MOLEKULYAR BIOLOGIYA FANIDAN O'QUV- USLUBIY MAJMUA Toshkent -2020.
Ushbu kitob organik kimyo asoslarini, jumladan, uglevodorodlar va ularning hosilalari, karbonil birikmalari, oksikislotalar, aminokislotalar, heterohalqali birikmalar, uglevodlar, lipidlar kabi mavzularni o'z ichiga olgan. Har bir mavzu nazariy qismini tushuntirish bilan bir qatorda, laboratoriya mashg'ulotlarini bajarish uchun batafsil ko'rsatmalar hamda savollar bilan boyitilgan. Kitobning oxirida esa kimyoviy birikmalarning tuzilishi, nomlanishi, xossalari va reaksiyalari haqida ma'lumot beradigan nazariy savollar va testlar joylashtirilgan. Mustaqil ta'lim uchun materiallar va tavsiya etilgan adabiyotlar ham keltirilgan.
Ushbu kitobda O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti tomonidan tayyorlangan organik kimyo fanidan o'quv-uslubiy majmua taqdim etilgan. Unda organik kimyoning asosiy mavzulari, ularning tuzilishi, nomlanishi, xossalari, reaksiyalari va amaliy mashg'ulotlari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda kimyo fanining ahamiyati, jumladan farmatsevtika sohasi uchun uning qanchalik muhimligi atroflicha tushuntirilgan.
Ushbu kitobning asosiy qismi Biologik kimyo va molekulyar biologiya faniga bag'ishlangan bo'lib, organizmdagi moddalar almashinuvi, kimyoviy jarayonlar, fermentlar, vitaminlar, gormonlar va oqsillarning ahamiyati hamda ularning kasalliklardagi roli chuqur o'rganiladi. Shuningdek, qonda va siydikda glyukoza, mochevina miqdorini aniqlash usullari hamda lipidlar, uglevodlar, oqsillar va vitaminlar almashinuvining kimyoviy va biologik xossalari haqida ma'lumot berilgan.
Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti tomonidan tayyorlangan ushbu "Organik kimyo" fanidan oʻquv uslubiy majmua Oʻrta Osiyo va MDH davlatlarining oliy taʼlim muassasalari, farmatsiya fakultetlari talabalari uchun moʻljallangan boʻlib, organik kimyo fanining nazariy va amaliy koʻnikmalarini shakllantirishga qaratilgan. Kitobda organik birikmalarning tuzilishi, nomenklaturasi, izomeriyasi, fazoviy tuzilishi, kimyoviy xossalari, olinish usullari hamda ularning tibbiyot va sanoatdagi ahamiyati haqida keng qamrovli maʼlumotlar berilgan. Har bir mavzu oxirida mustaqil taʼlim topshiriqlari, savollar, testlar va amaliy mashgʻulotlar keltirilgan.
Biologik kimyo va molekulyar biologiya fani bo'yicha talabalar uchun mo'ljallangan uslubiy ko'rsatmalar va laboratoriya mashg'ulotlarida bajarilishi lozim bo'lgan amaliy ko'nikmalar, nazariy bilimlarni mustahkamlash, tashqi muhit omillarining ta'sirini o'rganish, hamda ksenobiotiklar metabolizmini tahlil qilish asosiy maqsad qilib olingan. Kitobda moddalar almashinuvining umumiy yo'llari, fermentlar faoliyatining nazariy va amaliy jihatlari, vitaminlar, gormonlar, oqsillar va nuklein kislotalarning metabolizmi batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob organik kimyo fanining asosiy nazariy va amaliy jihatlarini qamrab oladi. Unda organik birikmalarning tuzilishi, nomenklaturasi, izomeriyasi, xossalari va sintez usullari batafsil yoritilgan. Kitobda alitsiklik va aromatik birikmalar, geterosiklik birikmalar, uglevodlar, lipidlar, aminokislotalar va oqsillar kabi muhim organik sinflar ham ko'rib chiqiladi. Har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar, amaliy misollar va masalalar keltirilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan tasdiqlangan oʻquv dasturi asosida yozilgan boʻlib, oliy va oʻrta maxsus oʻquv yurtlarining 5420100 — biologiya, 5620100 — agrokimyo va agrotuproqshunoslik, 5620200 — agronomlik, 5850200 — ekologiya va tabiatdan foydalanish taʼlim yoʻnalishlari bakalavrlariga moʻljallangan. Kitobda organik kimyo asoslari, biologik obyektlarda uchraydigan va hayot faoliyatida muhim oʻrin tutgan organik birikmalarning tuzilishi va xossalari yoritishga eʼtibor qaratilgan. Ushbu qoʻllanmada oʻsimlik va hayvon organizmlaridagi moddalar va ularning oʻzgarishidan tashqari oʻgʻitlar, pestitsidlar, polimerlar, dorivor moddalar haqida ham maʼlumotlar bor. Shuning uchun ham qoʻllanmada organik birikmalarning asosiy sinflari, ularning nomlanishi, reaksiyalarning borishi, moddalarning tarkibi, tuzilishi, fizik-kimyoviy xossalari atroflicha yoritilgan. Har bir mavzuning oxirida talabalarning mustaqil ishlashi uchun tayanch iboralar, savollar, mashqlar va kerakli adabiyotlar berilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi Toshkent Farmatsevtika Instituti tomonidan farmatsiya fakulteti talabalari uchun organik kimyo fanidan pedagogik texnologiyalar bo'yicha o'quv-uslubiy qo'llanma sifatida nashr etilgan. Qo'llanma 1-5 darslarni o'z ichiga oladi va organik kimyo fanining asosiy tushunchalari, reaksiyalari va usullarini qamrab oladi. Kitob laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazish uchun texnologik xaritalar, bliц-so'rov savollari, jamoa muhokamasi uchun savollar va testlarni o'z ichiga oladi.