Ushbu kitob sut sanoati va chorvachilikka oid ma'lumotlarni o'z ichiga olgan ma'ruzalar matnidir. Unda sutning tarkibi, xususiyatlari, gigienasi va uni qayta ishlash jarayonlari, shuningdek, turli xil sut mahsulotlarini ishlab chiqarish texnologiyalari haqida batafsil ma'lumot berilgan.
Леонардо да Винчининг "Сув" асари сувнинг денгиздан осмонга, сўнгра ерга қайтиб келиши ҳақидаги ҳикоясини баён қилади. Сув осмонга етишни истайди ва бунга олов ёрдамида эришади. Олов сувни буғга айлантиради, буғ эса юқорига кўтарилиб, булутларга айланади. Совуқ ҳавода буғ томчиларга айланиб, ерга ёмғир бўлиб ёғади. Ер ёмғирни ютиб юборади ва сув яна денгизга қайтиш учун узоқ вақт тупроқда қолади.
Ushbu malakaviy bitiruv ishi turli zotdagi sigirlarda laktatsiya jarayonining yuzaga kelishi, sutning tarkibi, fizik-kimyoviy xossalari, fiziologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda sigir suti tarkibidagi oqsillar, yog'lar, uglevodlar va vitaminlar, shuningdek, turli omillar (genetik, fiziologik, texnologik, muhit) sutning kimyoviy tarkibiga ta'siri tahlil qilingan. Laktatsiya davrida sut hosil bo'lishi, sut berish jarayonining boshqarilishi, sog'ishning fiziologik ahamiyati, sigirlarni sutdan chiqarish va sutdan chiqqan davr kabi masalalar ham ko'rib chiqilgan. Ishda chorvachilik bilan shug'ullanuvchi ilmiy izlanuvchilar uchun tavsiyalar berilgan.
Kitob tovarshunoslik fanining nazariy asoslari, iste'mol xususiyatlari, standartlashtirish, sifatni aniqlash usullari, turkumlanishi va assortimenti, don va un mahsulotlari, qand, asal, kraxmal va qandolat mahsulotlari, hoʻl meva va sabzavotlar, lazzatli mahsulotlar, sut va sut mahsulotlari, goʻsht va baliq mahsulotlari, tuxum va oziq ovqat yog’larining kimyoviy tarkibi, tayyorlash texnologiyasi va assortimentiga bag’ishlangan.
Ushbu kitob qoramol, cho'chqa, qo'y va echki kabi hayvon go'shti hamda sut mahsulotlarini qayta ishlash texnologiyalari, ularning kimyoviy tarkibi, xossalari va xavfsizligini ta'minlash bo'yicha ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Go'shtning sifati, qimmatli moddalari, vitaminlar, mineral moddalar va fermentlar haqida batafsil ma'lumot berilgan. Sut va sut mahsulotlarining biologik ahamiyati, tarkibi, vitaminlar, fermentlar va gormonlar, shuningdek, ularning sifatiga ta'sir etuvchi omillar ham yoritilgan. Kitobda go'sht va sut mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va ulardan tayyorlanadigan mahsulotlar (kolbasa, sosiska va boshqalar) texnologiyasi hamda ularga qo'shimcha moddalar, konservantlar va tozalash vositalari haqida ham batafsil ma'lumot berilgan.
Ushbu kitobda sut va sut mahsulotlari ishlab chiqarish texnologiyalari, sutning tarkibi, xossalari, turli xil sut mahsulotlarini tayyorlash usullari (qaymoq, sariyog‘, pishloq va boshqalar), sutni qayta ishlash jarayonlari va sutni konservatsiyalash usullari haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, kitobda sutning sifati, standartlari va xalq xo'jaligidagi ahamiyati ham yoritilgan.
Ushbu kitob sut mahsulotlarini qayta ishlash texnologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, sutning tarkibi, kimyoviy xususiyatlari, undagi vitaminlar, minerallar va ularning ahamiyati haqida ma'lumot beradi. Kitobda chorva mollari sutining tarkibi va kaloriya miqdori, sutdagi kazein va B-laktoglobulin tarkibidagi aminokislotalar miqdori, yog' kislotalarining miqdori, mineral moddalarning kullilik miqdori kabi jadval shaklidagi ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, sutni qayta ishlash usullari, pasterizatsiya, sterilizatsiya jarayonlari, sutdan tayyorlanadigan mahsulotlar (qatiq, kefir, qaymoq, tvorog, pishloq va boshqalar) haqida batafsil ma'lumot berilgan. Kitobda sut mahsulotlarini saqlash sharoitlari va ularning foydalilik xususiyatlari haqida ham so'z yuritiladi.
Ushbu kitob sut va sut mahsulotlarini qayta ishlashning zamonaviy texnologiyalarini, jumladan, sutni qayta ishlash, yogurt, pishloq, tvorog, kefir, smetana va muzqaymoq ishlab chiqarish jarayonlarini batafsil yoritib beradi. Unda sutning kimyoviy tarkibi, uning sifatini aniqlash usullari, shuningdek, pishloq va yog' ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan uskunalar va texnologiyalar haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, kitobda turli xil sut mahsulotlarining retseptlari va ularning ishlab chiqarish jarayonlari hamda bozor talablariga mos kelishi haqida tavsiyalar berilgan. Kitob mutaxassislar, fermerlar va uy xo'jaliklari uchun foydali qo'llanma bo'lib xizmat qiladi.
Ushbu uslubiy qo'llanma «Sut va sut mahsulotlari texnologiyasi» fani bo'yicha talabalarning bilimiga, uquviga va ko'nikmalariga qo'yiladigan talablar, shu fanining o'rganish jarayonining tarkibiy qismi bo'lib, uslubiy va axborot resurslari bilan to'la ta'minlangan.
Ushbu kitob sut sanoati uchun texnologik nazorat usullari, jumladan sut va sut mahsulotlarini tahlil qilish, ularning sifatini aniqlash va nazorat qilish bo'yicha qo'llanmadir. Unda laboratoriya ishlarining asosiy jihatlari, jumladan, laboratoriya jihozlari, uskunalari va reaktivlari, shuningdek, turli sut mahsulotlarini tayyorlash va nazorat qilish jarayonlari batafsil yoritilgan.